Beekje op de Linie

Er ligt opeens een alleraardigst beekje op De Linie, aan de voet van de vroegere Hondsrug. Het gaat om ongeveer de plek waar de stadsarcheoloog eerder de oudste bewoningssporen van het stadsgebied aantrof. Die boerderijsporen – uit de late ijzertijd, 200 voor Christus – bevonden zich in het zand, maar de sloten en greppelsporen die er bijhoorden bleken laagjes klei te bevatten, om precies te zijn zeeklei dat zich bij overstromingen had afgezet. Tot hier kon de zee dus komen, als ze zich tot het alleruiterste had uitgestrekt.

Later, toen de omstandigheden vochtiger werden en de mensen deze plek metterwoon verlieten, heeft zich hier vrijwel zeker een laag veen gevormd. Op de grens van het Hondsrugzand en dat veen lag er waarschijnlijk een beekje, dat ergens in de late middeleeuwen getemd werd tot een meanderende sloot langs veenpolder de Meeuwerd.

In 1875 werd er op een groot gedeelte van die sloot de nog steeds meanderende Meeuwerderweg aangelegd. Omdat het de laatste weken nou ook weer niet zo vreselijk veel geregend heeft, dacht ik dat het water in ons nieuwe beekje uit de bodem opwelde. Bij de aanleg van de Oosterhaven, ook weer omstreeks 1875, hadden de aannemers daar ontzettend veel last van, en als er op de uiterste oostflank en aan de voet van de vroegere Hondsrug veel schoon bronwater uit de grond kwam, dan zou dat in prehistorische tijden een gunstige vestigingsvoorwaarde zijn geweest. En ook weer iets zeggen over de rest van de stad.

Maar volgens Johan Dijkstra, de projectleider van het Europapark die ik er vandaag even over sprak, bevat dat alleraardigste beekje op de Linie zowel kwel- als hemelwater. “Vergeet niet, het water blijft daar heel gemakkelijk staan omdat er een metersdiepe laag keileem ligt”. zegt hij. En hij memoreert dat er inmiddels drainage is aangelegd om al dat regen- èn kwelwater naar het Winschoterdiep af te voeren.