Voor het Kleinpoortje

Grappig. Een maand geleden kreeg ik deze foto van Tineke Amse. En nu vind ik hem in de fotocollectie van Rijksmonumentenzorg in Zeist, die ontsloten is via Het geheugen van Nederland. Het gaat om een gezicht op het Kleinpoortje, met een licht telelens-effect genomen vanaf de Steentilbrug. Op de voorgrond het binnen-Winschoterdiep. Links de kade die nu ‘Voor het Voormalig Kleinpoorje’ heet.

Het pand van cajun-restaurant Tijdloos staat er al, met luiken voor de ramen. Daarachter de muur die aan de binnenkant tegen de stadswal aan staat. Het voetgangerspoortje, in 1653 opengesteld, voerde buiten naar een voor ons onzichtbare loopbrug over de stadsgracht. Wel is er voorbij de wal een baar met een munnik te zien. Het water in het Winschoterdiep lag op een hoger peil dan in de stadsgracht, bij een beleg kon zo’n baar eenvoudig worden ondermijnd om de vlakte onmiddellijk ten zuiden van de stadsgracht meer dan manshoog onder water te zetten.

Heel in de verte valt er nog een wit huisje te onderscheiden. Dat stond aan de Brink, dateerde van ongeveer 1710, en heeft er tot diep in de twintigste eeuw gestaan. Hoewel dit Winschoterdiep verreweg het drukste kanaal van heel Groningen was, is het nogal een sereen plaatje. Dat het zo rustig is – en bewegende elementen het resultaat voor de fotograaf niet bedierven – komt dan ook doordat het gevroren heeft en er een vlies ijs op het water ligt. Rechts op de voorgrond liggen enige aangemeerde snikken of trekschuiten, weliswaar met mast om bij gunstige wind te kunnen zeilen, maar gewoonlijk van en naar hun plattelandsbestemmingen voortgetrokken door een paard. Zowel links als rechts van het binnen-Winschoterdiep konden de passagiers terecht bij meerdere herbergen en logementen, bijvoorbeeld de Karper, het Winschoter Veerhuis en De Hamburg.

Voor wie de de foto groter wil zien.