CDA-ers zweren geloof in opstanding af
Geplaatst op: 27 januari 2006 Hoort bij: autobio, De actuele wereld, Ommelanden Een reactie plaatsen
Volgens het DvhN zet de CDA-fractie in de gemeenteraad van De Marne vraagtekens bij grafrechten die de gemeente niet kan opzeggen. De fractie betwijfelt openlijk of een “eeuwigdurend graf” nog wel van deze tijd is.
De christen-democratische twijfels in het gemeentehuis van Leens zijn opmerkelijk, omdat belijdende Christenen, of ze nou katholiek of protestant waren, in navolging van hun grote voorganger altijd hebben geloofd in een zo materieel mogelijke wederopstanding. In de kerk van Leens getuigt daarvan bijvoorbeeld het graf uit 1715 van de schoolmeester en organist Willem Wolthuis. “Verwacht een zalige opstandinge in Christo Jesu“, staat er op Willem zijn steen, en dat is een zinsnede die je met kleine spellingsvariaties op tal van oude grafmonumenten terugziet.
E al laten behoudende Christenen tegenwoordig niet meer dergelijke teksten op hun grafstenen beitelen, nog steeds zijn ze tegen crematie gekant, een weerzin die voortkomt uit de angst om de boot te missen bij Christus’ terugkeer op aarde. Vanuit dezelfde aversie gingen lokale of kerkbestuurders ook altijd alleen tot het ruimen van graven over, als dat echt niet anders kon.
Het schrappen van de mogelijkheid om een permanent plekje op een kerkhof te verwerven, waar de Marnster christen-democraten nu op aansturen, staat dus haaks op eeuwenlang gekoesterde geloofswaarheden. En daarin zijn ze beslist niet uniek. Ook in het algemeen doen zich noemende Christenen zoveel water in de wijn, dat de wijn totaal wegvalt in het mengsel. Zo kan je de intelligent design theorie, waar onze CDA-onderwijsminister Maria van der Hoeven zoveel mee opheeft, beschouwen als een concessie aan de evolutietheorie, in die zin dat intelligent design de ontwikkeling van soorten in de plaats stelt van een schepping uit het niets, hoewel het achter die ontwikkeling nog wel zoiets als een God vermoedt.
Ikzelf ben geen Christen en laat me cremeren, als het zover is. Maar voor Christenen die hun geloof in waarde laten, heb ik veel meer respect, dan voor christenen die er een onherkenbaar slap aftreksel van maken. Alleen in naam is het CDA nog christelijk, dat maakt het voorbeeld uit De Marne weer eens duidelijk. Opnieuw hebben christen-democraten er perfect hun eigen overbodigheid aangetoond.
groninganus 
Hai, hai, nou verbind je wel erg grote conclusies aan de simpele geldzucht van de christen-democratische gemeentebestuurders van de Marne. ’t Zijn nu eenmaal krentenwegers, geen grote denkers. En het waren toch zeker de vroomste christenen van die dagen, de doopsgezinden, die er geen enkel bezwaar tegen hadden in ongewijde aarde begraven te worden, desnoods in de dijk of op een kruising? Je mag blij zijn dat de christen-democraten nu eindelijk verdere consequenties uit het protestantisme trekken, in plaats van vast te houden aan het oude beeld dat God ten tijde van de laatste dag eerst moeite moet doen alle verspreide botjes bij elkaar te boetseren, voordat hij de wederopstanding kan orkestreren.
Mooie steen overigens, Volgens het onvolprezen naslagwerk van Jaap Bottema was Willem Alberts Wolthuis in Leens geen schoolmeester, maar uitsluitend organist, nadat hij eerder de school van Kloosterburen had bediend. Misschien een handige oudedagsvoorziening, bedacht door de dorpsheer. Maar ik denk eerder dat de muzikale kwaliteiten van zijn collega Herman Schepel niet zo denderend waren, dat men die aan het orgel wilde hebben.
@Otto,
De steen ligt in de kerk van Feerwerd. Kon zo gauw geen meer toepasselijke vinden. Bottema had ik er niet op nageslagen, bedankt voor de aanvulling en correctie!
Ik wil niet schoolmeesteren, maar je vergist je één generatie: het is zijn vader Albert Willems Wolthuis (1655-1715), sinds 1678 organist te Leens en tevens een tijdlang waarnemend schoolmeester voor zijn schoonvader Klaas Johannes Terwolt. Die had een bijbaantje als rechter en kon dus niet altijd voor de klas staan.
De letterlijke verwachting van een zalige opstandinge is inderdaad een krachtig en mooi beeld. Hij duikt op tegen het einde van de zestiende eeuw bij vrome protestanten. De roomsen brachten hier tegenin dat er nog gebeden moest worden voor de zaligheid. Het protestantse ‘sola fide’ was hun een gruwel. Maar in de achttiende eeuw begonnen ook de gereformeerden weer aan hun ziel en zaligheid te twijfelen. De betreffende graftekst verdwijnt dan ook weer, om plaats te maken voor gezwijmel over individuele roerselen.
Die steen die jij afbeeldt, dateert uit 1564 en vermeldt een uitgesproken katholiek opschrift, zij het met een mystieke toevoeging die aan de secte der davidjoristen doet denken: “den Godt gnedich si, leert sterven”. Het centrale opschrift (te zien op de foto) maakt bovendien onderscheid tussen lichaam en geest, hetgeen vooral bij sectariërs gebruikelijk was: “Den stof modt totter eerde comen, gelick hi gewest ist. Ecclesias 12”.
Ik weet verder niets over de eigenerfde Haeike Schensema uit Feerwerd. Het nieuwe boek van Feenstra en Oudman over de eigenerfden heb ik niet bij de hand. Maar de man begint me nu wel te fascineren. Zou hij van sleetjerijden hebben gehouden? De steen is in elk geval een prachtig Gronings voorbeeld van Renaissancekunst, door een ambachtsman uit de eigen regio vermoedelijk zorgvuldig nagetekend uit Zuid-Nederlandse voorbeeldboeken en met veel moeite in de duistere wintermaanden uitgehouwen.
Tot zover mijn ontboezemingen. En wat zegst doe?
Ik ben met stomheid geslagen. :-0
De verwijzing naar de opstanding komt na 1800 nog wel op grafstenen voor, zij het sporadisch. Eigenlijk zouden al die grafschriften, door Pathuis verzameld, eens kwantitatief gescreend moeten worden op dit soort uitingen. Er zit vast wel een leuk mentaliteitshistorisch artikeltje in.
Gelukkig heeft mijn vader voor mij in 1977 het grafschriftenboek van Pathuis gekocht. Daar maak ik nog altijd dankbaar gebruik van.
Ik heb het zelf indertijd bij De Slegte gekocht.
Hallo, ik zal mij even voorstelllen ik ben Enno Wolthuis en ben al een poos bezig met de stamboom van Wolthuis. Op dit moment loop ik vast bij de naam Albert Willems Wolthuis. Wel heb ik een Albert Willems gevonden uit Vierhuizen maar dat is niet zeker dat dat dezelfde personen zijn. Hebben jullie meer informatie over Albert Willems Wolthuis?
@Enno,
Ken je Hennie Wolthuis? Zij is al jaren en jaren op de Groninger Archieven bezig met de Wolthuizen en kan vast antwoord op je vragen geven.
Bedankt.
Nee ik ken haar niet maar ik zal proberen om met haar in contact te komen om mijn vraag over de familie te stellen.