Over actief

De laatste tijd treft het veelvuldige gebruik van de term ‘actief’.

Neem Het Financieele Dagblad van vandaag (dat is 29 augustus). Er stond een vrij lang stuk in over Delfzijl, waarin een chemische industrieel zegt dat zijn bedrijf graag een financiële bijdrage leverde voor de wederopbouw van een afgefakkeld voetbalhonk. “Maar”, zegt deze directeur, “dat geld wordt alleen maar gegeven als een personeelslid zich daar ook actief mee bemoeit…”

Kan je je ook passief ergens mee bemoeien dan?

Ook Trouw bevatte vandaag weer een voorbeeld en wel in een stuk over de herwaardering van de netenkam bij de bestrijding van hoofdluis. Iemand memoreert dat er gelukkig weer luizenmoeders zijn. “Met gecoördineerde actie kunnen de beestjes het beste bestreden worden”, betoogt deze deskundige: “Je moet [de luizen en neten] actief zoeken…”

Kan je ook passief zoeken dan? Goh.

En meen nou niet dat De Volkskrant ervan verschoond blijft. Gisteren pleitte de oude barokmusicus Ton Koopman in die krant voor meer steun aan jonge barokmusici. Natuurlijk konden die het geld absoluut niet zomaar in de schoot geworpen krijgen. “Er moet”, aldus Koopman, “een begeleidingsgroep komen van ervaren oude muziekspecialisten (…) die deze groepen actief gaat volgen…”

Kan je mensen ook passief volgen?

Het Dagblad van het Noorden van gister. Artikel over jeugd en jongerenbeleid stelt voor vaste casemenagers aan te stellen bij het Bureau Jeugdzorg. Het profiel van zo’n persoon begint met: “Iemand die actief adviserend optreedt…”

Kan je dat ook passief doen dan, dat adviseren en optreden?

De Leeuwarder Courant van eergister had ook een mooie. “Rients van der Wal nam zaterdag in Vlist afscheid als actief fierljepper.”

Hoe je passief fierljept, daar kan je je hoofd over breken.

Tot slot nog even een NRC van vorige week. “Toen het er op aankwam”, zegt oud-minister Joris Voorhoeve over Srebrenica, “bleek de internationale gemeenschap niet tot actief handelen bereid…”

Minister Voorhoeve kan ons vast wel uitleggen, hoe passief handelen in zijn werk gaat.

Komen wij tot een slotsom. Geconstateerd is hier een enorme proliferatie van vooral werkwoorden, welke op zich allemaal op adequate wijze activiteiten aanduiden, maar die desondanks toch nog het woordje actief voor zich aangeplakt krijgen. Men gaat zich er bijna in gemoede bij afvragen of het noemen van een activiteit op zich nog wel voldoende geloofwaardig is. In bijna al deze gevallen echter. is het gebruik van de term actief volkomen overbodig, omdat er gewoon geen passieve varianten van de gebezigde werkwoorden bestaan. Met dat overbodige gebruik van het woord actief, zijn we zwaar over-actief. Het veelvuldige, ten ene male overbodige bezigen van de term actief is een symptoom van onze verbale adhd.


4 reacties on “Over actief”

  1. Nolan schreef:

    Goed opgemerkt, u bent actief bezig 🙂 . Ik wil daar graag de volgende kanttekening bij plaatsen: alhoewel u gelijk heeft wat betreft de strikte betekenis van actief versus passief, begrijp ik in sommige gevallen wel waar de verwarring vandaan gekomen kan zijn (*kuch*). Het eerste personeelslid houdt zich er passief mee bezig wanneer hij tweewekelijks de nieuwsbrief ontvangt en doorleest in plaats van actief deel te nemen aan de schilderklus. Actief (versus passieve deelname) duidt vaak op een fysieke bezigheid, “hij was actief binnen de vereniging” (in tegenstelling tot de “aan-de-kant-zitters”).

    Bij het luizen-zoeken dus op pad gaan in tegenstelling tot een oproep cq. advertentie plaatsen en de opkomst afwachten. Bij het passief volgen geen zendertje of RFID plaatsen zoals big-brother Nederland gaat doen maar de straat op… Bij het “actief adviserend” optreden moest ik ook even nadenken. Mogelijk wordt ook hier dus initiatief verwacht in plaats van een afwachtende (protocollaire) houding. Het “actief” is inderdaad nogal dubieus aangewend hier. Bij fierljeppen is de vraag of je als lid van een fierljep-vereniging al fierljepper genoemd kan worden of dat enkel op het moment dat je fierljept je een fierljepper bent ,een twijfelgeval.

    Handelen is inderdaad waarschijnlijk altijd fysiek dus altijd actief. Tenzij je je aandelen-portefeuille door een beleggingsbureau laat beheren waardoor je inderdaad passief aan het handelen bent (in aandelen).

    In de hele gezondheidswaanzinstrend van het moment is het bezigen van het woordje “actief” natuurlijk een pre, je bent dan hip en dat willen de grijze media graag, hip zijn.

  2. Bob schreef:

    Dit is een leuk item voor de Taalpuristen!
    http://taalpuristen.web-log.nl

  3. BC schreef:

    Het kan nog erger. Vervang actief door proactief in de citaten

  4. thea schreef:

    In het stukje van het dvhn is m.i. het
    woord adviserend hier fout. Dit zou begeleiden moeten zijn. Je kunt namelijk wel actief en passief begeleiden.


Mijn gedachten hierbij zijn:

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.