Een surrealistische vriendschap

Dick Leutscher, een soort culturele pinchhitter in Groningen, toont hier een collage van Theo van Baaren (1912-1989). Volgens Leutscher begon Van Baaren met die vorm van beeldende kunst in 1939, “toen niemand er nog aan deed”.

Van Baaren was surrealist, ook in zijn literaire werk. Ergens eind jaren vijftig moeten hij en zijn vrouw bevriend zijn geraakt met Willem Frederik Hermans, die niet alleen een collega was aan de Groninger universiteit, maar ook collages maakte en enkele surrealistische romans schreef zoals ‘ De God Denkbaar Denkbaar De God’. Volgens Leutscher kwamen ze elkaar ’s avonds wel tegen bij de Noordelijke Gemeenschap van Kunstenaars, “waar half intellectueel Groningen lid van was”. Die club kwam bijeen in een bovenzaal van Koos Kerstholt aan de Vismarkt. “Daar kwam echt iedereen hoor.”

Leutscher zegt dat het vertrek van Hermans uit Groningen (1973) geen rol speelde in de verwijdering die geconstateerd is. Eind jaren zeventig, na de vernietigende aanval van Hermans op Kees Buddingh, trad er pas enige verkoeling op in de vriendschap tussen de Van Baarens en WFH. Volgens Leutscher is er geen ruzie geweest. “Van Baaren en zijn vrouw lieten het nooit op een conflict aankomen. Zij waren niet conflictminded, maar zij hebben die doodklap niet leuk gevonden.”

Zelfs nadien kregen de Van Baarens altijd meteen een exemplaar met een opdracht, als er een nieuw boek van Hermans uitkwam.

Meer over Van Baaren