De overlevers van de Polderstraat

Harm Renkema zette onlangs in twee gedeelten deze prachtige foto van de Polderstraat op Flickr. Voor mij was de foto totaal nieuw, terwijl ik er toch de nodige gezien heb van de Oosterpoort. Samen met nog wat andere oude foto’s van de Polderstraat vormen de fragmenten een heel aardige serie.

Renkema dateert de foto op 1915. Maar als ik kijk naar de vrij vallende jurken en ook naar het pothoedje van de juffrouw bij de kapper op de stoep, dan denk ik dat het ongeveer 1920 – 1925 moet zijn geweest, dat de fotograaf hier stond en afdrukte.

We kijken in de richting van de Meeuwerderweg. De bebouwing linksachter verdween in de jaren dertig en vooral begin jaren zeventig voor nieuwbouw. Sommige kleine huisjes rechts staan er nu nog steeds wel, maar ook hier werd het een en ander gesloopt. Zo bevindt zich rechtsachter iets wat helaas niet echt scherp in beeld komt, maar qua voorgevel op een negentiende-eeuwse koemelkerij lijkt. Zeer herkenbaar is de Meeuwerderweg op de achtergrond. Hubo Weening heeft nu nog steeds hetzelfde uitbouwtje.

Op de foto is de Polderstraat ongeveer een halve eeuw oud. In 1874 werd ze rücksichtsloos over de moes- en siertuinen van de Cubasteeg heengelegd. Nog voordat de straat een naam had, zaten de eerste bewoners er al. Toen B&W de naam Polderstraat voorstelden, naar de polder die er lag tussen het oude Winschoterdiep en de latere Meeuwerderweg, zagen deze bewoners die naam niet zitten. Veel liever hadden zij, dat hun straat Oranjestraat of Alexanderstraat genoemd werd, naar het koninklijk huis, en in dier voege stuurden zij een verzoekschrift naar de raad. Die keurde echter het voorstel van het stadsbestuur goed.

De Polderstraat had dus eigenlijk helemaal geen Polderstraat willen heten. Bijna had ze ook helemaal niet meer bestaan. Weer een halve eeuw later, eind jaren zestig, begin jaren zeventig, bestonden er immers plannen om de hele Groninger Oosterpoortwijk plat te gooien. Uit die tijd dateren enkele deplorabele beelden, die Renkema voor ons op Flickr zette. Zoals deze van de Polderstraat gezien in de richting van de Oosterweg. De pandjes rechts zijn nu allemaal vot. Op een gegeven moment werden ze verhuurd door de Stichting Studenten Huisvesting (SSH), waar Pim Fortuyn bestuurslid van was. En deze, van de Polderstraat weer gezien in de richting van de Meeuwerderweg. Links is allemaal weggesloopt en vervangen door nieuwbouw. Hier ergens woonde in de oorlog een Duitse dienstbode, die nog hand en spandiensten aan het verzet heeft geleverd. Alleen deze kleine huisjes aan de zuidzijde van de Polderstraat, nabij de Oosterweg zouden daarvan kunnen getuigen. Als ze praten konden tenminste. Alleen zij staan er nog allemaal. Het zijn de overlevers van de Polderstraat.