Wroeten onder Huis Panser

Huis Panser aan de oostzijde van de Grote Markt (zie pijl) was oorspronkelijk een middeleeuws steenhuis, de stedelijke pendant van een gelijknamige borg of stins tussen Zoutkamp en Vierhuizen, die eveneens in het bezit was van de hoofdelingen- of jonkersgeslacht Panser. Werd die borg in de achttiende eeuw dankzij inpolderingen een van de allergrootste boerderijen van de Ommelanden, jonker Sicco Panser voorzag het stedelijke huis omstreeks 1611 van een fraaie renaissancegevel:

De beroemdste bewoner was later ds. Abraham Trommius, de man van de bijbelconcordantie die nog steeds in gebruik is. In 1774 veranderde de functie van het stedelijke Panser van woonhuis in onderkomen van de Groote of Herensociëteit. Tot 1932 kon de lokale elite hier entre nous zijn en beschaafd converseren, kranten en boeken lezen, dineren en biljarten:

Tot zover de historie, nu de prehistorie. Bij de proefopgraving op de Grote Markt zijn de archeologen inmiddels zover, dat ze de vloeren van Panser hebben opgeruimd.

Alleen de dikke fundering zit nog in de grond. Deze dateert mogelijk uit de dertiende eeuw. De vraag is of er nog resten van oudere bebouwing zijn – stadsarcheoloog Gert Kortekaas (de man met het blauwe overhemd) vermoed van niet.

Schuin onder de Panser-fundering vonden de archeologen vanmiddag opnieuw een hoog-middeleeuwse aarden kruik:

Anders dan die van gisteren, lag deze geheel in scherven:

Eerder troffen ze op de opgravingssite al puntige paaltjes aan, waarschijnlijk de restanten van een slootbeschoeiing. Dat hier een sloot geweest is, op de top van de Hondsrug, doet misschien wat vreemd aan, maar je kunt er aan zien hoe droog we alles hebben gemaakt, in de loop der eeuwen.

De proefopgraving is goed te volgen op een videoblog. Ook zet de gemeente OOG-reportages op haar website.