De erfenis van een vuurwerkmaker

Begin juli 1797 overleed de vuurwerkmaker Francois Foucque “op reize met negotie, binnen Leeuwarden”. Zijn thuisbasis was de stad Groningen, waar hij wel wat vastgoed bezat, maar woon- en werkruimte huurde van een schoolmeester aan het Lage der A, bij wie hij mogelijk ook in de kost was.

Omdat ze niet wisten hoe zijn zaken ervoor stonden, vroegen zijn Groninger erfgenamen het beneficium inventarii aan, oftewel het voorrecht van boedelbeschrijving, zodat zij de aanvaarding van de erfenis konden laten afhangen van het saldo, positief of negatief. Daarom werden Foucque zijn spullen geïnventariseerd, waaronder ook de materialen en gereedschappen die hij nodig had voor zijn beroep. Het leek me wel eens aardig, om dit lijstje op een oudejaarsavond te reproduceren:

• 1 grauwpapieren zak met kruit gevulde pijpjes voor kanonnen
• 1 vat met gemaakte en ongemaakte vuurwerken
• 1 open kistje met zwavel als anders
• 3 blokken tot het maken van vuurwerken
• 4 pakken zwermpapier (voor voetzoekers, HP)
• 1 open kist met gemaakte en ongemaakte vuurwerken
• 1 dito met gereedschappen van onderscheiden zoort en vuurradjes
• 1 vatje met gezifte houtskool
• 7 kruitteemsen (teems = fijne zeef HP)
• 1 werktafel tot het vervaardigen van vuurwerken
• 1 korf met gereedschappen tot het maken van vuurwerken
• 1 marmer mortier (= soort vijzel)
• 1 ijzeren vijzel met dito stamper
• 1 bosje stokken
• 3 ijzers tot vuurwerken
• 1 zak met grof kruit pl.m. 50 à 60 lood
• 1 zak met grof kruit pl.m. 60 lood
• 1 open kist met pijpjes tot vuurwerken en lugtballen
• 1 leeren sak tot berging van kruit
• 1 vat met kruit pl.m. 40 lood
• 1 vatje met snippels papier
• 1 bak met onderscheiden gereedschap
• 2 vlesjes met vijlsel van staal
• 1 bak met 4 lederen sakken
• 1 bos pijpjes tot vuurradjes
• 1 langwerpig bakje met lond
• 1 lange kist met houten machines behoorende tot het maken van vuurwerken
• 1 glas met vijlsel
• 1 volledige draaibank geheel los uit elkander
• 1 folio boek over de draaikonst met platen

(Ik ben er niet helemaal zeker van of de laatste twee items tot de vuurwerkmakerij behoorden.)

NB: In de achttiende eeuw mochten Groningers eigenlijk alleen vuurwerk afsteken met Gronings Ontzet. Lokale vuurwerkmakers waren er niet veel en iemand als Fouque moest zijn inkomen kennelijk uit een hele ruime regio halen.

Bron: RHC Groninger Archieven, toegang 1534, Volle Gericht van de stad Groningen, inv. nr. 921 (10 juli 1797)