Distilleerders en hun geheime recepten

In het nieuws was vandaag hoe Hero Jan Hooghoudt zijn zestigjarige bedrijfsjubileum vierde. Aardige man, vorig jaar heb ik bij een boekpresentatie een poosje met hem mogen praten. Hij verzamelt antiek glas, waarover hij ook zeer deskundig en enthousiasmerend kan vertellen. Het bedrijf dat hij mede groot maakte, speelt nu met de gedachte een aantal vroegere producten weer op de markt te brengen. De geheime recepten staan in een boekje dat de oude baas koestert.

Het is niet het enige geheime receptenboekje van een distilleerdersfamilie. Toevallig ontving ik vandaag ook een mail van een kersverse distilleerder uit Amsterdam. Hij wilde graag de naam en het adres van de laatste directeur van distilleerderij Catz, die ik een jaar of drie geleden interviewde. Hij was namelijk op zoek naar het recept van Catz Elixer, dat hij weer wilde gaan maken. Hij zei dat hij dat recept ooit had opgeduikeld uit het Bols-archief, maar het weer kwijt was geraakt. En bij Lucas Bols zouden ze het ook niet meer hebben.

Dat laatste moest op een misverstand berusten, schreef ik hem terug. Begin dit jaar had ik namelijk contact met de bedrijfsarchivaris van Bols in Zoetermeer en deze Ton Vermeulen bevestigde toen, dat het receptenboek van Catz nog steeds bij Bols in de kluis ligt. De recepten bleven echter bedrijfsgeheim.

Ik heb de Amsterdamse destilleerder succes gewenst bij zijn poging, het recept voor Catz Elixer los te krijgen. Wie weet wil Bols het verkopen aan iemand, van wie toch geen grootschalige concurrentie te duchten valt. Maar ik heb er wel een beetje een hard hoofd in. De foto’s die Vermeulen me indertijd toestuurde, en die ik mocht gebruiken, tonen weliswaar ondubbelzinnig aan dat het receptenboek van Catz nog steeds bestaat, maar laten ook slechts een glimp van de receptuur zien: Waarschijnlijk omdat ik het verhaal toen te dun vond, plaatste ik ze indertijd niet op Gelkinghe. Dat doe ik nu dan alsnog:

Deze slideshow vereist JavaScript.

Overigens was het receptenboek van Catz jonger dan ik dacht: op het handschrift af te gaan nog uit de eerste helft van de twintigste eeuw. Volgens Vermeulen paste de familie Catz het recept van Catz Elixer wel eens aan, zo werd er eerst gebrande suiker voor gebruikt en later gekookte. In het beurskrachjaar 1929 kostte de productie van 1100 liter Catz Elixer 2865 gulden, dat is dus ruim een rijksdaalder de liter, en daar kwam dan het bottelen, het verpakken en de distributie nog overheen. Het was dus beslist geen goedkoop goedje!