De plaag van nieuwjaarslopers uit de achterbuurten (ca. 1860)
Geplaatst op: 3 januari 2014 Hoort bij: Stad toen 3 reacties“Een grote plaag echter was het Nieuwjaarlopen van het volk uit de achterbuurten, o.a. uit het Olde Bosch, de afgebroken buurt waar zich nu het Emmaplein bevindt. Deze lieden gingen van deur tot deur. Niemand weigerde hen enig geld, want er zou een grote oploop uit voortvloeien. Het was zelfs niet uitgesloten dat de glazen werden ingegooid als de ontevredenheid van deze Nieuwjaarwensers werd opgewekt. En als er nu maar brood en turf voor het geld gekocht werd, was het nog tot daar aan toe. De opbrengst van deze ergerlijke bedelpartij werd omgezet in sterke drank zonder dat vrouw en kinderen er profijt van konden trekken. De overlast werd tenslotte zo groot, dat de burgemeester het Nieuwjaarlopen verbood.”
Bron: A. Pathuis, ‘Uit Groningens historie; wintergenoegens van onze voorouders’, Nieuwsblad van het Noorden 28 december 1957.
Commentaar: Pathuis schreef over toestanden van “een eeuw geleden”, dus over de periode 1850-1860. Wanneer het nieuwjaarslopen in de stad Groningen precies werd afgeschaft, ben ik nog niet gewaar kunnen worden, maar op het platteland werden in genoemd decennium vele Nieuwjaarscommissies opgericht, die geld voor de armen gingen inzamelen, een praktijk die gepaard ging met het gelijktijdige verbod op het Nieuwjaarslopen door armelui ter plaatse.
groninganus 
Bij ons in het dorp was het een streven om als eerste alle kennissen langs te gaan om ze de nieuwjaarswensen “af te winnen”. Daar stond meestal wel een vochtige versnapering tegenover en oliebollen en/of knieperties, geen geld.
Het nieuwe nieuwjaarswensen gebeurt al jaren door bezorgers van reclamedrukwerk en krantenbezorgers die aan de deur komen met een kaartje en dan een tegenprestatie verwachten in de vorm van enige pecunia…
Ik gun het ze graag, zoveel levert dat werk niet op. En het heeft gelukkig een heel wat minder crimineel karakter dat de bovenbeschreven activiteiten.