‘Aj mor niet an de schuppe rakt’
Geplaatst op: 17 november 2014 Hoort bij: autobio, Familie 3 reacties
“Aj mor niet an de schuppe rakt”, was zo’n zegswijze van mijn moeder.
De schop stond voor keiharde landarbeid, met de pest in je ziel, het zweet op je voorhoofd en de blaren in je handen. (Zolang je handen nog niet genoeg vereelt waren, tenminste.)
Haar vader was nog een tijd boerenarbeider geweest. Hij wist nog precies zijn aanvangssalaris, hij verdiende er een rijksdaalder per week mee op zijn twaalfde, in 1917. Later werd hij electriciën en nog weer later aannemer van ondergrondse kabelwerken. Maar nadat hij zijn bedrijf verkocht had, nam hij vrolijk de schop weer ter hand: van zijn miniscule tuintje kwamen onvoorstelbare hoeveelheden groente.
Daar lag het niet aan, dat noodlottige odium van de schop. Dat kwam van verder weg in ruimte en tijd. Mijn opa’s voorouders waren boerenarbeiders in de omgeving van Delfzijl en Termunten geweest. Aan de schop raken betekende niet alleen een teruggang in tijd, maar ook een terugval naar de belabberde toestanden van weleer.
Volgens mijn moeder was haar enige broer een briljant wis- en natuurkunde-student. Maar toen hij begin 1954 een meisje bezwangerde, weigerde opa nog langer diens studie te betalen. Broer moest trouwen en eerst maar aan het wark als kabelgraver bij zijn pa in dienst. Hij raakte even an de schuppe, zogezegd.
groninganus 
Ik weet dat de uitdrukking uit een heel andere tijd komt: ik heb tegenwoordig veel meer waardering en bewondering voor blauwe boorden dan voor witte boorden – https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/blauwe-boorden-witte-boorden. In de stad wordt momenteel glasvezel aangelegd, dat gaat veelal mechanisch met een kraantje, maar daar zag ik toch ook verschillende hardwerkende mannen letterlijk “an de schuppe”, werk waar menigeen zijn neus voor ophaalt. Zij doen het toch maar: “warkende helden”!!
Als nazaat van turfgravers en landarbeiders, sluit ik me van harte bij Hendrika aan.
Je kunt het nog zo mooi op papier zetten, de juiste graafmachine huren, de juiste mensen daarbij. Maar voor een verbinding echt werkt, moet je toch meestal zelf an de schuppe.