Een populist avant la lettre in de gemeenteraad van Havelte

In veel plattelandsgemeenten was er in de negentiende eeuw nog geen zelfstandig gemeentehuis. Voor vergaderingen en ambtelijke werkzaamheden was men daar nog gewoon, ruimte in een plaatselijke horecagelegenheid (herberg of hotel) te huren. Voor die werkzaamheden ging het dan om één kamer, waarin de burgemeester op gezette tijden zitting hield. Deze was tevens gemeentesecretaris – verder ontbraken ambternaren, of het moest de gemeentebode zijn, doorgaans een bijbaan van de lokale veldwachter.

Tegen die achtergrond moet je de volgende discussie zien tussen de burgemeester en een raadslid van Havelte. Hoewel er door allerlei wetgeving veel werk op gemeenten afkwam, was niet iedereen het eens met de bijbehorende, noodzakelijke uitbreideling van het ambtelijk apparaat:

Bij de behandeling der gemeentebegrootirg, post: bezoldiging ambtenaren ter secretarie, merkte het lid v. Veen op, dat in eene gemeente als Havelte, geen bezoldigd ambtenaar ter secretarie noodig was.

Van Veen: In gemeente van 6 à 7000 zielen deden burgemeester en secretaris al het werk en dat kon te Havelte ook wel gebeuren.

De voorzitter: Ik ben erg verbaasd over deze bewering. Hij toont den raad aan, dat v. Veen ongelijk had.

Van Veen: Ik hoor, dat de heer J. v. B. niet eens door den raad tot secretaris-beambte is benoemd en dus …..

De voorzitter: Het blijkt uit de notulen.

Van Veen: Ik geloof het nog niet!!

De voorzitter: ’t Was beter, indien men met geen kennis van zaken sprak, te zwijgen.

Van Veen: Maar in omliggende gemeente dan ?

De voorzitter: ’t Schijnt, dat jij niet overtuigd wilt worden.

Bron:  Dagblad van Noord-Brabant, 6 november 1899. Dit blad zal het nieuws vast uit de Meppeler Courant hebben overgeschreven, al staat dat er niet bij.

NB: Door uiteindelijk van vousvoyeren over te stappen op jijen en jouwen, toonde de burgemeester zijn minachting voor het raadslid.