In en om de kerk van Wirdum

Geplaatst op: 28 juli 2024 | Auteur: groninganus Ik Hoort bij: Ommelanden Ik2 reacties

Romaanse kerk, bakstenen uit de eerste helft van de dertiende eeuw, met op de zijmuur aan de onderkant rondbogige nissen en met aan de bovenkant een spaarveld , afgesloten door een rondboogfries (aldus Kunstreisboek van Nederland ,dat ik in in 1972 al gebruikte op fietstochten door Groningerland). Vond hem destijds nauwelijks de moeite waard, mar ben er nu eindelijk eens in geweest, en heb mijn mening moeten herzien.

Hier trouwde in 1825 mijn voorvader Albert Alberts Vondeling, zoon van een bedelaarster uit Delfzijl en zelf boerenknecht te Wirdum.

Consistoriekemer:

Detail herenbank;

stukje middeleeuwse architectuur als fresco:

Renaissance-grafsteen uit 1570 van Ballo Froma, hoveling te Wirdum, Slochteren , Ten Boer en de middelste Ruigewaard:

Detail uit de grafsteen van de fameuze jurist Diderik Frederik Johan van Halsema, eigenaar van het borgje Rusthoven, “kenner van de oude rechten van zijn land”. Het lijkt of er groensel uit de zwaardpunt spruit.

Opgewekte leeuw, gesneden door Jan de Rijk?

Familiewapen, volgens Pathuis (nrs 42376 en 4237) van de Noord-Drentse jonkers- en officierenfamilie De Sighers. De wijze waarop de boog wordt aangespannen, lijkt op een grondige voorbereiding tot suïcide:

Dekenkist uit de zestiende tot achttiende eeuw:

Als je de kerk verlaat, ontwaar je frontaal het rechthuis, waar civiele procedures werden uitgevochten en strafrechtelijke sententies werden uitgesproken. Zo’n rechthuis was vaak tevens een herberg, zoals later de gemeentehuizen vaak ook in een herberg zaten. De linker helft lijkt op een stal met doorrid, waarbij wagens of rijtuigen er aan de ene kant in konden en aan de achterkant weer uitkwamen, zodat de koetsenberijders (zoals richters) er intussen droog uit en in konden stappen. De grote ramen links en rechts van de lantaarn en links van de voordeur lijken te hebben behoord tot de zittingszaal, Rechts zal dan de woonruimte van de wedman of gerechtsdeurwaarder en diens gezin zijn geweest. Er zijn betrekkelijk weinig van deze ‘justitiepaleizen’ bewaard gebleven. Die van Bellingwolde. Westeremden en Warffum zijn er onder andere nog. Die van Finsterwolde is nog kort na 1965 gesloopt, die van Aduard is een jaar of tien geleden gerestaureerd nadat iemand de functie ontdekte:

---