1             VLOEIBAAR CO 17,99

Op mijn boodschappenbonnetje, dat vanochtend artikelen met een gezamenlijke waarde van 31 euro recapituleerde, stond als prijzigste item iets van 18 euro minus één cent, in kruidenierskassalatijn aangeduid als VLOEIBAAR CO. Dat CO bleek een afko voor colour. Meer precies gesteld ging het bij deze aanschaf om ‘Ariel complete color’.

Normaal gaat zo’n wasmiddelmerk aan mij voorbij. Sinds ze de korreltjeswasmiddelen eruit gooiden, nu jaren geleden, koop ik, ondanks mijn weerzin tegen plastic, het wasmiddel vloeibaar, en dan meestal van het AH-huismerk, of iets in die prijscategorie: van een euro of 4 à 7. Mijn huismerk wasmiddel was thuis op, maar ook in de buurtsuper uitverkocht. Een plausibel alternatief diende zich in de gauwigheid niet aan. Ik greep dus naar de complete Ariel Color, “uitstekend schoon. Zelfs in koude en korte was programma’s.” Veronderstelde dat de prijs niet sterk afwijkend zou zijn, dat waren de plastic verpakkingen in het algemeeen immers ook niet. Helaas in de gauwigheid ook niet op de prijsbordje bovenaan het schap gelet, pas thuis vond ik de geconstateerde 18 euro opmerkelijk, vooral vergeleken bij de prijs die ik anders gewoonlijk betaal.

Ben naderhand nog wel even weer naar de Appie geweest voor een check. De prijs op het bonnetje klopte volgens de juffrouw achter de servicebalie. Ik vond ook: gekocht is gekocht, dan had ik had ik maar beter op moeten letten. Nee, ik leverde het middel niet weer in. Het geld hoefde ik niet terug. Is leergeld dat je goed op moet blijven letten.


De partij die haar bestaansreden ontkent

De vertegenwoordigende democratie is bedoeld om via politieke wedijver tot een zo eerlijk mogelijke distributie van macht over partijen te komen, zonder welke partijstrijd een systeem uiteindelijk zal ontaarden in eindeloos bloedvergieten. Een middel om tot zo’n machtsdistributie te komen zijn de verkiezingen als wedlopen tussen min of meer ideologisch geïnspireerde politieke partijen die op voorhand elkaars bestaan respecteren. Jaren geleden beweerde de geschiedsfilosoof Frank Ankersmit politieke partijen eigenlijk overbodig te vinden, omdat er nog maar zeer weinig mensen lid van werden – waarmee partijen inderdaad hun legitimiteit kwijtraakten – maar hoe hij ze dan eigenlijk had willen vervangen, daarover hebben we hem nooit mogen horen. Het vervangen van partijen zonder er een serieus alternatief voor te bieden, lijkt me eerlijk gezegd onverantwoord en komt neer op vrij baan voor persoonsverheerlijking en machtswellust zonder weerga.

Inmiddels heeft onze vertegenwoordigende democratie een partij zonder leden mogelijk gemaakt, een partij die dus op voorhand ook niet meer kan of wil voldoen als recruteringsinstrument voor vertegenwoordigende en bestuurlijke functies. Maar als een partij deze rol weigert, en weigert de bestuurders te leveren, waar wij de vertegenwoordigende democratie om vragen, waarom zouden wij het bestaan van zo’n partij dan nog langer moeten erkennen? Volgens mij kunnen we wel zonder zo’n partij die haar wezenlijke functie ontkent.


Een ondankbare taak

Ik stap vanochtend de voordeur van onze flat uit, hoor iets links voor me een geluidje, en zie dat de man van de posterplakfirma daar bij een meterkast op het trottoir bezig is om zo’n opgebrachte passe-partoutlijst open te klikken. Rechts voor onze flat-ingang blijkt hij zijn bestelauto te hebben neergezet.

Achter de open deur ontwaar ik een hele stapel reeds verwijderde hardboardplaten, beplakt met affiches die kennelijk over de uiterste verschijningsdatum heen zijn. Ik realiseer me dat hij de meterkast naast onze flat-ingang al voorzien heeft, en kijk achter me wat voor nieuwe poster daar nu weer hangt. Verdomd als het niet waar is: Serrano’s portret van Trump heeft nu ook eindelijk ons bereikt. Zij het zonder het Hitlersnorretje waarmee een Trumphater die afzichtelijke Trumpkop  vrijwel overal elders in de stad heeft opgesierd. Al is dat natuurlijk slechts een kwestie van tijd. De Trunphater mag bij mij gerust een kopje koffie komen halen als het zover is. Krijgt hij er een lekker koekje bij.

Terwijl ik nog even door de open deur in de laadruimte van de posterplakwagen rondkoekeloer, komt de posterplakpersoon, klaar met zijn klusje, naast me staan. Het blijkt een vrolijkerd.

“Mooie spullen heb je daar bij je”, evalueer ik, achter me wijzend naar de beeltenis van Trump.

“Ach ja, je moet wat hè”, zegt hij.

Ik: “Had hem bijna een trap voor zijn rotkop gegeven. Al is dat is ook wat kinderachtig hè. Maar straks zal er wel weer heel gauw zo’n snorretje op zitten.”

Hij beaamt het grijnzend, betuigt iets van adhesie, sluit de deur van zijn bestelbus en stapt weer achter het stuur, op weg naar een volgende meterkast.

Even kijken, waar had ik die viltstift nou ook alweer gelaten?


Portretrecht geclaimd voor puinpad

Sinds een week of zo ligt dit fraai bepuinde pad in de zuidoosthoek tussen het spoor en de Zuiderweg in Hoogkerk. Het viel me onderweg al meermalen op, ik vind het oranjerood van die verse ‘stempeling’ vanouds mooi, dus wilde ik er een een foto van maken:

Ben ik daarmee doende, wordt er vanuit de verte geroepen. Komt de vrouw van een stel met hond naderbij en vraagt waarom ik dat fotografeer? “Daar heb je niets mee te maken”, zeg ik omdat haar eiserige toon me niet bevalt. Ze herhaalt haar vraag tot twee maal toe. “Omdat ik dat mooi vind”, zeg ik uiteindelijk maar naar waarheid. Daar moet ze even op kauwen, immers over smaak valt niet te twisten, en zeker niet als je geen benul van esthetica hebt. Ik zeg dus dat ik op openbaar terrein sta (namelijk het trottoir en de belendende berm langs de Zuiderweg, en dat het haar helemaal niet aangaat of ik daar iets fotografeer. Ze neemt er geen genoegen mee en komt nu op de proppen met haar finale argument: “Het is onze grond!!!” Volgens mij is die grond helemaal niet van haar (maar van de spoorwegen), maar goed, ik kan hier het kadaster niet raadplegen en ga verder niet verder met haar in discussie. De implicatie van haar bewering is namelijk dat je geen enkel vastgoed – geen perceel grond en geen gebouw – zou mogen fotograferen zonder toestemming van de eigenaar. De neo-boerenpartij heeft vast al een wetsvoorstel klaarliggen, om ten gunste van de eigenaars het portretrecht voor al het vaderlandse weiland te vestigen. (Later gaan de eigenaars dan klagen over de administratie die dit alles kost, waarvoor ze compernsatie in de vorm extra subsidie willen).

Overigens, weet iemand de code voor een omhoog gestoken dikke middelvinger?


De Werdegang van de Palestijnensjaal

Hoorde onlangs dat er in Duitsland voorstellen waren gedaan om de palestijnen-, Palestina-, Arafat- of PLO-sjaal (kefiah) te verbieden.

In België vroeg de politie al aan demonstranten om dit kledingstuk af te doen, dan wel te bedekken..

Het kan raar gaan: midden jaren zeventig kwam de kefiah in de mode bij linksradicale, maar nauwelijks partijgebonden types zoals je die zag bij derdewereldsolidariteitsmanifestaties en -demonstraties. Echt veel waren het er nog niet. Een impuls kreeg het gebruik, toen de sjaal rond tachtig ingang vond bij krakers en hun sympathisanten. Langzamerhand verdween echter de politieke symboolfunctie en kwam het kledingstuk in de mode bij mensen die er geen enkele politieke bedoeling mee wilden uitdragen en voor wie de kefiah slechts een commerciële commoditeit als alle andere mode-artikelen was.

Aan dit ’neutrale’ gebruik is nu dan ook een eind gekomen. Hoewel de zwartwitte versie minder met Hamas, dan met de nationalistische PLO te maken had  (islamistische types droegen, meen ik, een groene versie, terwijl de rode weer in gebruik was bij socialistische volksfronters), lijken zulke subtiele verschillen nog niet doorgedrongen tot de tegenstanders die er hoe dan ook van gruwen en al die sjaals, van welke kleur dan ook, over één kam scheren.

Zelf heb ik een zwartwitexemplaar uit 1987, dus al 36 jaar. Duurzaam dingetje!

Ik kreeg hem van mijn broer die naar Israël was geweest, en hem in Oost-Jeruzalem  had gekocht. Niet bij een Palestijnse neringdoende  hoor, maar nota bene bij een joodse koopman. Die daarmee dus Palestijnse symboolpolitiek bevorderde. Hij is nog helemaal intact, er zit geen scheur of gat in. Al is de stof door alle wasbeurten sindsdien hier en daar wel wat dunner geworden. Maar door de laagjes zit hij in gevouwen toestand nog steeds erg lekker, en al zie ik mij er niet zo gauw mee demonstreren, ik blijf hem, mede vanwege de curieuze herkomst, gewoon dragen. Zij het niet diagonaal gevouwen, zoals meestal bij kefiahs, maar gewoon rechttoe-rechtaan, zoals je bij een Nederlandse sjaal van zo’n formaat zou doen.


Stemchecker

Net de Stemchecker van de Volkskrant gedaan voor de kamerverkiezingen 2023. Deze geeft geen stemadvies, maar kijkt naar werkelijk stemgedrag van de fracties in de Tweede Kamer.

Dit was mijn uitslag:

Redelijk verbijsterend dat Volt bovenaan eindigt, omdat ik er nooit op zal stemmen vanwege het kernenergie-standpunt. Met slechts een enkele vraag naar dat standpunt, en daarmee het onderscheid met GroenLinks, zou GroenLinks bovenaan zijn geëindigd.

Gelukkig komen er nog andere stemwijzers.


Tractorspoor bij Roderwolde

Aan de Hooiweg in Roderwolde heeft een tractor over een afstand van ruim 20 meter een diep spoor achtergelaten in de zachte berm. Als je bij het diepste punt met de fiets iets te ver naar rechts uitwijkt, maak je een smakkerdje van zo’n 10 centimeter naar beneden. Mogelijk kukel je ook nog in de sloot, als je niet goed genoeg oplet.

Gebeurt iedere dag, kan je zeggen. En dat is ook zo. Mocht je gewond raken bij die smakkerd, iets als een heup breken of zo, dan betaalt de verzekering wel.

Over betaling gesproken. Zou de tractorman die dat spoor trok, dat ook even netjes gemeld hebben bij de gemeente, ’t Noordenveld? Met aanbod om de kosten, die de gemeente heeft om zoiets weer te herstellen, gulhartig te betalen? Of om anders zelf de boel weer in orde te maken, onder goedkeuring van de gemeente?

Zou die tractorman zich werkelijk naar eer en geweten gemeld hebben? Wat denkt u? Waarschijnlijk vertrouwen we daar niet zo op. De kans is veel groter dat de man anti-overheid is, een op-de-kopvlag voor zijn gevel heeft hangen en vindt dat de gemeente zoiets zelf maar moet ophoesten. Ik hoor het hem bijna zeggen: “Geven ze het tenminste aan iets nuttigs uit.”


Douwe Egberts steunt Russische slachter

Zelf koop ik al bijna een halve eeuw uitsluitend Douwe Egberts koffie. Mijn moeder en haar moeder deden dat ook vanaf 1929. En voordien zal dat ook zo zijn gegaan. We drinken al zo’n eeuw louter DE. Maar nu komt er een eind aan deze bijna slaafse, transgenerationele merkentrouw. Want Douwe Egberts steunt Poetin. Weg ermee.


Verabsolutering van vrijheid

Gister discussie over vrijheid, een begrip dat sommigen opblazen tot mythologische proporties, Helaas heeft vrijheid altijd ’n keerzijde: de eigenheim-VVD’er die uit naam van de vrijheid tegen asielzoekers ageert, gaat eraan voorbij dat zij juist vrijheid zoeken van onderdrukking.

Zo wordt ook de automobiel graag verbonden met vrijheid: je kunt immers gaan waar je wil. Ja, dat kan, maar uiteindelijk rest slechts een gedevalueerd uitzicht op vangrails.

Verabsolutering van vrijheid leidt tot het tegendeel ervan: het faciliteren van repressie, het verkloten van het landschap.


Het effect van thuiswerken op ’t gasverbruik

Tegenwoordig krijg ik op onregelmatige tijdstippen in het jaar mijn jaarafrekeningen, maar met de maandelijkse verbruiksstaatjes is het verbruik ook naar kalenderjaar te becijferen en dat heb ik nu eens gedaan voor 2017 tot en met 2021, waarbij ik vooral benieuwd was naar het effect van het (onregelmatige) thuiswerken met ingang van medio maart 2020 op mijn gasverbruik. Dat ontwikkelde zich zo per jaar:

2017: 460 kuub

2018: 448 kuub

2019: 425 kuub

2020: 458 kuub

2021: 618 kuub

Het thuiswerken had in 2020 nog niet zo veel effect, maar zorgde in de wintermaanden vanaf december 2020 voor een vijfde à een derde deel extra gasgebruik, terwijl mijn verbruik in het voorjaar van 2021 zelfs verdubbelde, vergeleken bij voorgaande jaren. Meen dat er eind 2020 nog een aanbod is gedaan om de extra kosten van thuiswerken te vergoeden, maar daar heb ik van afgezien, omdat ik de 300 euro die geboden werd wat al te veel vond voor dat pak koffie dat er bij mij extra doorheen ging per week. Achteraf heb ik daar nu wel een beetje spijt van, al zou ik ook met doorberekening van het verbruikte gas nog lang niet aan die waarlijk genereuze som gekomen zijn.


Poet-in kan van mij de rambam krijgen (3)

De nieuwe cijfertjes omtrent mijn energieverbruik kwamen vandaag binnen:

In december en januari werd er aan stroom 84 kwh gebruikt, daar viel dus nauwelijks nog wat te winnen. Qua gas was er wel een substantiële bezuiniging: van 95 (december) naar 75 (januari) naar 57 kuub nu.

Zit qua stroomverbruik nog steeds op bijna de helft van het verbruik bij een gemiddeld eenpersoonshuishouden:

En qua gas zit ik nu op 39 % van een gemiddeld appartement. In december was dat nog 60 % en in januari 44 %. Hier zit dus nog progressie in. De gestegen gasprijs vang ik zo aardig op.


Demonstratie voor de vrijheid van Oekraïne

Redelijke, zij het geen overweldigende opkomst op de Grote Markt hier in de stad.


Poet-in kan van mij de rambam krijgen (2)

Mijn energieverbruik over januari dit jaar:

Qua stroom zit ik nu op 47 % van het verbruik van een gemiddeld eenpersoonshuishouden, qua gas op 44 % van een doorsnee appartement, in beide gevallen dus minder dan de helft.

Tevreden? Ja, tevreden.


Poet-in kan van mij de rambam krijgen

Met mijn geslonken inkomen (nu aow + klein pensioentje), de toenemende inflatie alsmede de door Poet-in opgedreven gasprijs leek een kleine bezuinigingsactie me wel raadzaam: voortaan binnen een dikke trui aan, temperatuur in de huiskamer overdag op 18,5 graden; geen apparaten en lampen aan laten als dat niet strikt noodzakelijk is.

Van de stroom heb ik zo nog een vijfde af gekregen, van het gas een tiende. Ik zit nu op 60 % van het gasverbruik van een gemiddeld appartement en 44 % van het stroomverbruik van een gemiddeld eenpersoonshuishouden. De Russische dictator kan van mij de rambam krijgen.

Naschrift eodam dato:

Mijn maandelijks voorschot bedroeg 64 euro. Alleen aan gas ben ik over december bijna 100 euro kwijt, die bezuinigingsactie was dus absoluut nodig! Binnenkort komt de jaarafrekening.


Monumentenwel & -wee in Tolbert en Marum

Gister zijn bij Fredewalda in Tolbert de oorlogsschilderingen op het betonnen mestbassin officieel opgeleverd. Ze vervullen een educatieve functie.

Luchtafweergeschut, in 1940 geplaatst bij de pastorie van Tolbert:

Katrijn Huizinga (1908-1990), die in de oorlog actief was voor de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers (LO) en het Nationaal Steunfonds Verzet. Op 30 juni 1944 werd ze bij een huiszoeking door Landwachters opgepakt en belandde via het Scholtenshuis en Kamp Vught in het vrouwenkamp Ravensbrück en het al even beruchte Dachau. De fiets waarmee ze haar illegale werk deed (zoals het verspreiden van buitgemaakte distributiemateriaal en illegale lectuur), was een Fongers:

Een onderduikershol:

Twee joodse kinderen uit het dorp, op weg naar een vernietigingskamp in Polen:

Helaas is enige educatie over de oorlog in het Westerkwartier wel nodig, gezien het feit dat er afgelopen weekend vernielingen zijn aangericht bij het oorlogsmonument dat bij Marum de herinnering aan enige gefusilleerde slachtoffers levend houdt. Zo te zien betreft het een belendend bankje, en niet het monument zelf. Dat het stuk ongeluk, dat hiervoor verantwoordelijk is, maar veroordeeld mag worden tot zoveel rondjes om de Tolberter mestsilo, dat hij levenslang draaierig blijft.