De sluipende bekering van Ronald Plasterk

Als columnist verzette hij zich fel tegen meniging van religie in wetenschap. Maar als PvdA-minister in een kabinet met twee christelijke partijen neemt Ronald Plasterk vaak een bepaalde uitdrukking in de mond. Zo vaak, dat de voorzitter van de vaste kamercommissie voor onderwijs, cultuur en wetenschap, de CDA-er Wim van de Camp, er vorige week zelfs een opmerking over maakte. Uit het stenografisch verslag van dat wetgevingsoverleg:

Minister Plasterk: “Voorzitter. De heer Van Dijk vroeg naar het streefjaar voor de mooie ambities op pagina 167. Het streefjaar daarvoor is, deo volente, het einde van deze kabinetsperiode, dat is 2011.”

De voorzitter: “Ik kijk even naar de stenograaf, die het opvalt dat u vandaag buitengewoon vaak de term deo volente gebruikt. Wij zullen u daaraan houden…”

Minstens twee dozijn stuurwielen etc.

Zocht u nog een stuurwiel, een ankerlicht, een boeilamp, een barograaf, een scheepstelegraaf, een kompas, een sextant, een patrijspoort, een katrol of een scheepslog? Sla dan nu uw slag op deze veiling.

Leuk stukje vastgoed

Aardig beleggingsobject:

“Dit in prima staat verkerende huisje is het originele proeflokaal van de firma Hooghoudt uit Groningen en gevestigd in Amsterdam aan de Reguliersgracht…”

Niet echt duur ook.

Staphorst in Pakistan

Die achterlijke baardapen – Allah brenge over hen uit wat Hij over hen bescheiden heeft. Eens kijken hoe gauw ze daar suikerklontjes met vaccin gaan vreten, als die ziekte er uitbreekt:

“Residents said that last year Mr. Fazlullah set up the FM radio station and began radical sermons calling for the restoration of the caliphate, the organization of Muslim power that held sway for centuries after the death of the Prophet Muhammad.

He singled out uneducated women. They readily answered his appeals for donations. They and others also responded to his appeals to turn off television sets ”even burn them” and to shut down music and video shops.

Then Mr. Fazlullah’s demands grew tougher, including a call for the banning of polio vaccinations for children, health officials here said. He claimed that the vaccination made men impotent.”

Bron (vgl.)

22 Kraanvogels over Aduard

Er vlogen vanmiddag maar liefst twee-en-twintig kraanvogels over Aduard. Ze schijnen om deze tijd van het jaar wel vaker over Oost-Nederland naar het zuiden te trekken, maar van zo’n grote groep had ik in elk geval nog nooit gehoord.

Enkele broedparen zijn er elk jaar te vinden in het Fochteloërveen, waar ook een speciale kijkhut op ze gericht is.

Heel vroeger kwamen kraanvogels zelfs dicht bij de stad voor. Zo had je aan de uiterste westkant van het vroegere Groninger stadsgebied het Kraanland. Het ging om een blokvormig stuk grond dat in de hoge middeleeuwen van Drenthe naar de stad Groningen overging, omdat de stadjers de drassige woestenij hier hadden ontgonnen. Later is er een boerenherberg aan de Drentse Laan (Peizerweg) naar ’t Kraanland genoemd: Kranenborg. Tegenwoordig is Kranenborg een nieuwbouwwijk in die omgeving.

What a wonderful world

Niet voor tere zieltjes:

“The bomber was wearing a jacket loaded with at least 15kg of explosives as well as shrapnel, he added. An injured policeman said that he had seen a suspicious man carrying a child, who seemed dead, towards Bhutto, and that he suspected the bomb might have been fitted inside the child’s corpse.”

Volgens hetzelfde Pakistaanse medium, gaat het Pakistaanse leger straks helemaal los op Waziristan:

“A qualified estimate by intelligence officials is that successful military pacification of the Waziristans would slash Afghan resistance by 85 percent, while also delivering a serious setback to the Iraqi resistance.”

Kappen met kolen!

Via

Bestraf hondeneigenaar sowieso bij bijtincident

Uiterst merkwaardig: Als een hond je bijt, kan je geen aangifte doen tegen de hondenbezitter, tenzij die zijn hond heeft aangezet tot bijten.

Uiterst merkwaardig noem ik dat, want zodoende ontbreekt bij de overheid, die voor onze veiligheid dient te waken, grotendeels het zicht op bijthonden.

Bovendien is er behalve de actieve rol van de hondeneigenaar ook nog zoiets als de passieve rol. Die bestaat uit het laten loslopen van de hond, het niet onder appèl hebben van de hond, het niet goed opvoeden van de hond, het vals zijn van de hond enzovoorts. Allemaal zaken waarin de eigenaar wel degelijk een aandeel heeft. Als je open en bloot met een mes op straat loopt te zwaaien, pikt de politie je in de kuif. Als je met het dierlijke equivalent van zo’n wapen op straat rondloopt, legt de politie je geen strobreed in de weg.

Het is zelfs nog gekker, want de politie mag dan wel niets doen als de hond een man bijt, maar als de man een hond bijt krijgt hij vast en zeker een proces verbaal wegens dierenmishandeling.

Maar wellicht zit dit verhaal nog weer heel anders in elkaar dan je denkt. Een poosje terug had ik zelf ook de ervaring, dat de politie soms maar heel moeilijk te bewegen is tot het opnemen van bepaalde aangiftes. Zoals we weten zit de politie vast aan prestatiecontracten. Zou het niet zo kunnen zijn dat de politie haar prestatie relatief groter maakt, door de input van het aantal ‘moeilijke’ aangiften te beperken?

Hoe dan ook, wat mij betreft komt er zo snel mogelijk een wet die het doen van aangifte wegens bijtincidenten verplicht stelt. In die wet zou bovendien een stevige boete moeten komen voor de eigenaars van bijtende honden. Via hun portemonnee kan je die eigenaars dan iets van de slachtofferpijn laten voelen. Bovendien kunnen gevaarlijk gebleken honden dan bijtijds uit de roulatie worden genomen, voordat ze nog meer en nog erger slachtoffers maken.

De schijtvoorkeur van meeuwen

Schrijft het DvhN over de opkomst van de witte automobiel:

“Is er alleen nog het probleem van de meeuwen. Die schijnen volgens onderzoek van de universiteit van Bristol het liefst op auto’s van hun eigen kleur te poepen”

Goh. O ja juh?

Waar komt de plaatsnaam ‘Hongerige Wolf’ vandaan?

‘The weirdest place name in the Netherlands‘. Onder die titel staat sinds een paar maanden een foto op Flickr, die ons het plaatsnaambord van Hongerige Wolf toont. Zowel degene die de foto plaatste als een vriendin van haar vroeg zich af waar die plaatsnaam vandaan kwam, en toen ik de foto en het vraagteken zag, reageerde ik vrij spontaan, dat bij deze plaats in 1793 de laatste vrij levende wolf van Nederland was doodgeschoten. Maar kwam daar werkelijk die naam vandaan? Naderhand kreeg ik mijn twijfels.

Mijn bron was een mooi verhaal van de oorspronkelijk uit Groningen afkomstige Rik Zaal in de Volkskrant van 11 oktober 1980, een verhaal dat naderhand herplaatst werd in de VPRO-gids. Volgens Zaal schoot een jager bij Hongerige Wolf in hartje winter 1794 (dus niet in 1793) de laatste wolf van Nederland dood, en wel bij het Egypteneind, waar zigeuners zouden wonen. In zijn verhaal werd de wolf bij opbod verkocht, en kreeg een windmolen ter plaatse naderhand de naam ‘Hongerige Wolf’.

Het lijkt er sterk op dat Zaals’ verhaal ook in Hongerige Wolf zelf geloof vond, want het vond hier ingang in gepostdateerde vorm. “Een inwoner van de buurtschap stelt dat de laatste wolf van Nederland hier in 1923 aan de Egypteneinde is afgeschoten”, zegt De Topografische Gids van Nederland (1998). Deze vraagbaak acht het verhaal echter impliciet niet betrouwbaar, waarschijnlijk ook omdat in dit geval de bron een Panorama uit juni 1997 is.

Vanmiddag keek ik niet alleen de Topografische Gids na, maar ook een stel andere toponiemen-woordenboeken. Het oudste daarvan was het Aardrijkskundig Woordenboek door Van der Aa, waarvan de geraadpleegde delen verschenen tussen 1844 en 1851. De naam Hongerige Wolf komt er niet in voor, noch onder de H, noch onder de W, noch in het aanhangsel. Echt alle toenmalige plaatsnamen komen voor in Van der Aa. Het buurtschapje Hongerige Wolf bestond indertijd dus nog niet en daarmee is het verhaal van Rik Zaal ontmaskerd als fictie. Dat er anno 1923 nog een wolf doodgeschoten zou zijn, zoals die inwoner in de Panorama wilde, lijkt ook uitgesloten. Maar waar kwam die naam Hongerige Wolf dan vandaan?

De derde druk van Van Goor’s Aardrijkskundig Woordenboek (1968) geeft geen verklaring. De al aangehaalde Topografische Gids van Nederland (1998) zegt dat de naam vooral bekend is als naam van een herberg. En Nederlandse Plaatsnamen van Gerald van Berkel en Kees Samplonius (2006) herhaalt dit, iets wat in een nog stelliger formulering in de Wikipedia terechtkwam. Overigens zijn elders in Nederland, zoals in Ommen en Stegeren, nog steeds restaurants met de naam Hongerige Wolf, welke de allergrootste schrokops een gevulde maag garandeert. Dus is deze naamsverklaring wèl een plausibele.

Alleen leek een herberg op die plek in de gemeente Finsterwolde mij niet zo voor de hand te liggen. Ik vroeg me daarom af wanneer hier voldoende volk woonde voor een voorziening als een herberg. Van Berkel en Samplonius noemen 1899 als oudste melding van de plaatsnaam. In de atlassen van Hottinger (1773 – 1794) en Huguenin (1819 – 1829) en op de Franse kaarten (1811 – 1813) en de Militaire kaart (1851 – 1855) is inderdaad nog geen Hongerige Wolf te vinden. Ook schittert het toponiem door afwezigheid in Kuypers’ gemeente-atlas (1864). Bij de Bellingwolder en Blijhamster zijltjes tref je op al deze kaarten ook niet of nauwelijks bebouwing aan. De lintbebouwing en de bijbehorende naam Hongerige Wolf zien we pas verschijnen op de Chromotopografische Kaart van 1905. Waarschijnlijk dankt het gehucht zijn ontstaan aan de de Reiderwolderpolder, die in 1862 en 1874 in twee afdelingen van west naar oost werd ingedijkt.

De conclusie moet zijn dat de naam Hongerige Wolf naar alle waarschijnlijkheid afkomstig is van een herberg uit de laatste drie decennia van de negentiende eeuw. Deze herberg bediende eerst de polderjongens die de Reiderwolderpolder bedijkten, en daarna de arbeidersbevolking die er zich vestigde langs de weg die voerde van Finsterwolde naar de boerderijen in de Reiderwolderpolder.

Update 8 december 2009

In een bericht van de Winschoter Courant de dato 3 februari 1877 over de stormvloed die een paar dagen eerder de Reiderwolderpolder en de Stadspolder grotendeels onder water zette, is sprake van “de zogenaamde Hongerige Wolf”. Dat is dan voorlopig de oudste melding van de plaatsnaam. Aan het woordje zogenaamde is intussen te zien, dat die plaatsnaam zeker nog niet officieel was.

Update 9 januari 2022

Ook nu de Winschoter Courant tussen 1873 en 1945 compleet gedigitaliseerd is, heb ik geen oudere melding kunnen vinden dan de bovengenoemde uit 1877. De gelijknamige herberg en het dito streekje in Westerwolde worden eerder en veel vaker genoemd. Ook vaker genoemd wordt een streekje ‘De hongerige Wolf’ in/bij Meerland onder Oostwold, dus gemeente Midwolda. In de raadsverslagen van die  gemeente is nogal eens wat te doen over een modderig voetpad dat er naar toe voert en de indeling van deze Hongerige Wolf qua schooldistrict: moeten de kindertjes naar de school van Oostwold, of die van Meerland?

Sontregisters straks compleet op internet

RUG-historici willen de complete Sontregisters uit de periode 1500 – 1850 op internet zetten. Naast scans van de originele bron komt er een database met namen en termen in een gestandaardiseerde spelling.

Niet de Oost-Indiëvaart, maar de Oostzeevaart legde het fundament voor de Nederlandse rijkdom. Voor die vaart moesten schepen langs de Sont, de zeeëngte tussen Denemarken en Zweden. Bij die zeestraat, tussen de kastelen Helsingor (Kronenburg) en Helsingborg slechts vier kilometer breed, hieven de Denen tol. Van de passerende schepen, hun schippers en de ladingen hielden ze van 1429 tot 1857 gedetailleerde registers bij, die een prachtig inzicht geven in de Oostzeehandel, vanaf de achttiende eeuw ook door talrijke Groningse reders en kapiteins.

Op dit moment staat er al een steekproef uit de Sonttolregisters op internet. Jan Willem Veluwenkamp, trekker van het nieuwe project, benadrukt echter dat deze steekproef zeer beperkt is, en dan ook nog slechts een tweedehands uittreksel betreft: “Het gaat om vijf tot tien jaar”, zegt hij, “en dan niet uit de originele registers, maar uit de onvolledige en summiere opgaven, die de Nederlandse vertegenwoordigers aan de Sont overbriefden naar de Staten-Generaal.” Overigens werden deze uittreksels in 1992 in het Nationaal Archief ontdekt door een andere Groninger historicus, Hans van Koningsbrugge, en vervolgens door vrijwilligers ingevoerd.

In het nieuwe project, waarlijk een monsterklus, willen Veluwenkamp c.s. de scans van de Deense originelen op het web zetten, om er vervolgens een database in uniforme spelling voor plaatsnamen en produkten bij te leveren. “Onderzoekers moeten niet van onze interpretatie afhankelijk zijn”, verklaart hij. “Daarom moeten ze ook de plaatjes van de originelen kunnen zien”.

Momenteel loopt er een subsidie-aanvraag bij de Nederlandse organisatie voor wetenschappelijk onderzoek NWO. Op termijn zou Veluwenkamp ook graag een bijdrage uit Denemarken willen voor het projekt. “Voorlopig is het nog niet zover, al zijn we er wel mee in gesprek”.

R.I.P. Tour de France

(De meeste Franse kranten hadden net nog niets over het ontslag van Rasmusen op hun sites. Dit is een ‘positieve’ uitzondering.)

Fiscus belooft personeel gouden bergen

Ik wist niet dat het zo lucratief was:

(Gezien voor het raam van een uitzendbureau aan het Zuiderdiep, Groningen.)

Het blijft de eerste uren droog

Groot nieuws, dat in de krant op het weblog mag. De eerste uren blijft het droog in Groningen!!! Vanochtend ontstonden er nog steeds buien boven Friesland, maar  zelfs Friesland is momenteel helemaal groen op de Buienradar.

Pijpestelen