Wahabitisch vandalisme

Toen de Taliban in 2001 de boeddhistische beelden in de Afghaanse Bamiyan-vallei opbliezen, sprak ieder weldenkend mens daar schande van. Nu hetzelfde met de allerlaatste historische gebouwen van Mekka en Medina gebeurt, hoor je daar nauwelijks iemand over.

In de Independent een uitzondering, de Saudiër Sami Angawi, een erkend specialist op het gebied van Islamische architectuur. De laatste twintig jaar werd al zo’n 95 procent van de meer dan duizend jaar oude gebouwen in de twee heilige steden neergehaald, en Angawi maakt de buitenwereld erop attent dat de laatste 5 procent binnenkort ook tegen de vlakte gaat. “We zijn getuige van de laatste dagen van het oude Mekka and Medina”, zegt hij:

“Er zijn nog maar twintig bouwwerken over uit de tijd van de Profeet, 1400 jaar geleden, en die kunnen nu elk moment omgebulldozerd worden.”

De Saoudische sloopzucht vloeit voort uit de strenge, wahabitische Islam-opvatting, die geen ruimte laat aan een verering, buiten die voor Allah. Een fatwah uit 1994 van de hoogste religieuze raad in Saoudi Arabië legitimeert de ‘beeldenstorm’. Volgens die fatwah zou het behoud van historische sites kunnen leiden tot meergodendom en idolatrie.

Dit anti-historische religieuze fanatisme, dat in waardering voor monumenten al heiligschennis ontwaart, is overigens koren op de molen van projectontwikkelaars, die volgaarne gigantische parkeerplaatsen en hotelaccomodaties op de platgewalste werelderfgoedsites bouwen. Niet voor niets kwam Bin Laden uit een aannemersfamilie.

De iconoclastische mentaliteit voorspelt uiteraard weinig goeds voor andere gebieden, waar ze ingang mocht vinden. Wie geen respect voor de ‘eigen’ historie kan opbrengen, zal dat immers ook niet gauw hebben voor andermans geschiedenis. Tegelijkertijd laat die mentaliteit zien, dat het regelmatig opklinkende ach en wee van de fundamentalisten over de Jeruzalemse Al-Aksa moskee in wezen hypocriet is.