Acht namen op een doodsplaccaat

“Het oordeel is voltrokken”, zegt dit doodsplaccaat van 4 mei 1943. Egbert Thoma (26) en de broers Eisso (50) en Hermanus Kleefman (48) werden die ochtend gearresteerd omdat ze betrokken waren bij de staking op aardappelmeelfabriek ‘De Woudbloem’ in Scharmer, onder Slochteren. In het Scholtenshuis veroordeelde de Duitse snelrechter dezelfde dag nog alle drie ter dood. Om 16.05 uur werden ze voor de fabriek gefusilleerd. Waarbij de andere arbeiders moesten toekijken.

De andere vijf stonden om 18.45 uur voor het vuurpeloton bij de strokartonfabriek in Hoogezand, een plaats waar algemeen gestaakt was. Ook hier moesten de aanwezige fabrieksarbeiders toekijken. Toch waren het niet hun collega’s die daar neergeknald werden. Rienold Terpstra (29), een boerenknecht, deed in Doezum mee aan de melkstaking en het leeggooien van al opgehaalde melkbussen. De hellingknechten Paulinus Nieuwold (41) en Gerrit Imbos (20) namen deel aan de staking op een scheepshelling in Hoogezand. Willem Antonie van Rossum (19), een landbouwstudent uit Nederlands Indië, pakten ze die dag op omdat hij een windbuks op zijn Groninger kamer had staan, wat gold als ‘verboden wapenbezit’. En Cornelis Luinstra (19) uit Warfstermolen zou in die plaats tot staking hebben aangezet.

Voor een extra intimiderend effect hielden de Duitsers geheim waar ze deze mannen en jongens begroeven. Feitelijk werd hun graf nooit gevonden, zijn ze nog steeds vermist. Al wees onderzoek wel uit dat ze met nog acht andere gefusilleerden in de Appèlbergen onder Haren liggen, meer precies in het Grote Veen, nu een drassig en nagenoeg onbegaanbaar natuurterrein, waar het water indertijd een halve meter lager stond.

Sinds twee jaar is er aan de rand van dat Grote Veen een monument voor alle zestien vermisten, en negentien anderen wier lichamen wèl zijn gevonden, vlak na de oorlog al.

Bronnen

website
artikel
scriptie (pdf)
foto’s onderzoek
monument


3 reacties on “Acht namen op een doodsplaccaat”

  1. G~E~G schreef:

    Ik zag dat ze bij het Sterrenbos aan het herdenken waren. Om half 7 kon je al bijna niet met je fiets van Helpman naar het centrum. Er was een stuk afgezet door de politie en je moest over de weg rijden….

  2. Rob Alberts schreef:

    Met kleine stakingen hebben zij toen een onderdrukker proberen tegen te werken.
    Gruwelijk om dan over een doodstraf te lezen.

    Jammer genoeg is de wereld niet echt verbeterd.
    Nog steeds worden er door onderdrukkers gruwelijke daden verricht.

    Bezorgde groet,

  3. Lehti Paul schreef:

    Prachtig voor dit doorkijkje naar een nog niet zo ver verleden. Appelbergen, Slochteren…. zo goed om dit besef levend te houden in die prachtige Groningse natuur. Dank.


Geef een reactie op Rob Alberts Reactie annuleren

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.