Verengelsing is onstuitbaar
Geplaatst op: 10 april 2007 Hoort bij: De actuele wereld Een reactie plaatsenDe kamervraag van de week kwam van het CDA, dat zich ergert aan de vele uitsluitend Engelstalige informatieborden op Schiphol, “onze nationale luchthaven”. Okee, Engels mag er best wel voertaal zijn, maar met ’t Nederlands ernaast. In elk geval moeten er meertalige bretjes op Schiphol komen, een wens waar een kamermeerderheid zich vierkant achter schaart.
Het CDA richtte zijn vraag mede aan de minister van Onderwijs, die volgens de indieners het Nederlands zou moeten beschermen. Zou een kamermeerderheid de minister werkelijk deze schone taak opdragen, dan kan Plasterk zijn borst nog natmaken. Want in het hoger onderwijs zie je het Nederlands nu al langzamerhand verdwijnen. Voor bachelor-studenten uit het buitenland zijn er meestal nog aparte Engelstalige colleges, maar bij de geïntegreerde mastercolleges voor Nederlanders en buitenlanders is Engels sowieso de voertaal. En met de internationalisering schrijdt dat almaar voort.
Vorige week maandag vierde de Universiteitsraad aan de RUG haar 35-jarig bestaan, en in zijn afsluitende speech drong Eelke van der Ree, rechtenstudent en vice-voorzitter van deze raad, erop aan om dat proces nog eens te versnellen. Kreeg hij zijn zin, dan zouden er in 2014 aan de RUG nog maar heel weinig colleges in het Nederlands worden gegeven. Ik vermoed alleen de colleges Nederlands. Zelfs wilde hij de Universiteitsraad voortaan in het Engels laten beraadslagen.
Als ik zie hoeveel ouders hun kinderen Engelse voornamen geven, hoe gemakkelijk we buitenlanders in het Engels te woord staan, zelfs als ze Nederlands willen leren, hoeveel studenten-, maar ook andere Nederlandse webloggers vrijwillig in het Engels schrijven enzovoorts enzovoorts, dan geef ik het Nederlands hooguit nog één, twee generaties als dominante voertaal, hier te lande. Over drie generaties echter, spreken nog slechts enkele excentrieke Dutchies Nederlands. Tegen die tijd is het Nederlands in Nederland even sterk op zijn retour als nu het Gronings in Groningen.
Het Nederlands zal van de schoolpleinen verdwijnen. Het is een ten dode gedoemde taal. Het verdampt onder onze ogen. Maar dat dat gebeurt, geven we niet graag toe.


In het Engels college geven? Over mijn lijk! Nederlandse docenten beheersen trouwens meestal het Engels helemaal niet goed genoeg om in die taal iets over te brengen.
Oei, ik hoop toch dat het allemaal wat meevalt. Ik denk dat het nog wel iets langer dan twee generaties zal duren, maar wie weet. Ben benieuwd wat deskundigen ervan denken – iemand als Jan Stroop (zo heet ie volgens mij, die van het poldernederlands) bijvoorbeeld.
Had me al wel eens verwonderd over die borden op Schiphol en ook het feit dat Amsterdam zo is gericht op Engelstaligen. Ik verbaas me daar onderhand als ik in winkels in het Nederlands word aangesproken. Prima voorstel dus.
Tja het is nu hip omdat het nog redelijk nieuw is, ik ben wat dat betreft optimistischer, als het nederlands zeldzamer wordt zal dat hopelijk ook weer sjiek worden… En anders hebben we altijd de vlamingen nog om op terug te grijpen als het straks te laat is..
je bent wel een beetje somber harry, en dat verhaal van Eelke was bijzonder slecht onderbouwt. Het was in ieder geval niet de algemeen heersende opinie onder de studenten. Jij als historicus moet toch ook weten dat de meeste uitspraken die gedaan worden over de toekomst werkelijk helemaal nergens opslaan en gebouwt zijn op huidige veronderstellingen.
Wat mij eng lijkt is dat er heel veel nuance uit de taal verdwijnt. Academici spreken vaak belabberd Engels, op lagere niveaus zal het niet beter zijn. We krijgen een soort kleutertaal doorspekt met vakjargon, geen taal voor intellectuelen. Als tegelijkertijd het Nederlands erodeert houden we niks over.
Weer die typische intellectuele zelfoverschatting van Nederland: zichzelf tot maatstaf maken van de wereld. Zie je de Duitsers, Fransen, Spanjaarden en Italianen over twee generaties Engels spreken? Lijkt me niet. Ze mogen al blij zijn als ze dan zo ver zijn als wij, namelijk dat de grootste helft van de bevolking het Engels passief beheerst. Nederland zou wel de gekke henkie van Europa worden, door in het Engels door te willen gaan. En de Vlamingen? Die zijn er nu juist trots op dat ze het Nederlands beter beheersen dan wij.
Het heeft alles te maken met de wonderlijke ophemeling van het Angelsaksische universitaire klimaat en de verwaarlozing van het Europese achterland. Om even bij mijn eigen vak te blijven: historici hebben vaak helemaal geen idee van de grote productiviteit van onze oosterburen. Het is daar heel hard werken om bij te blijven. Terwijl Nederlanderse collega’s soms met een vluchtitge blik op de internationale literatuur al tevreden zijn over hun eigen prestaties.
Engelstalige publicaties in peer-review-tijdschriften worden weliswaar hoog gewaardeerd. Maar helaas vooral door collega’s uit de eigen vakspecialisatie gelezen.
Of neem de literatuur: ik vermoed dat de oplagecijfers van Nederlandse auteurs in het Duits vele malen hoger zijn dan in het Engels.
Het was wel typisch dat de toespraak van Eelke, waar hij pleitte voor de verengelsing van de RUG, in het Nederlands was…
Beste Harry,
Ik geef het Nederlands als dominante taal nog wel wat langer dan één, twee generaties. Laat je niet in je luren leggen door wat Engelstalige bordjes (die er inderdaad veel meer moeten komen) en een leenwoord hier en daar. Onze maatschappij is zo doordrenkt van Nederlands dat het er voorlopig nog wel even is. Ik ken werkelijk niemand in mijn omgeving die er ook maar over peinst om zijn kinderen in alleen het Engels op te voeden. (generatie 1) Maar ook voor mijn kleinkinderen is het Nederlands ongetwijfeld nog voertaal nummer één. (generatie 2) Wat daarna gebeurt met het Nederlands is inderdaad ongewis, al zullen de rechtspraak en het parlement waarschijnlijk nog wel een eeuw of twee aan onze mooie taal vast blijven houden. Wie weet krijgt het Nederlands dan de status die het nu al in Indonesië heeft. Een formele, in en in dode taal. Een beetje zoals het Latijn.
@Pieter,
Hoe snel ging het bergafwaarts met het Fries in de Ommelanden? Ik meen dat dat ook binnen een paar generaties bekeken was.
@Dick en Aargh,
Studenten en de jongere generatie academici spreken vaak uitstekend Engels.
@Arthur,
Bij generatie 1 denk ik aan de mensen die nu zo’n beetje worden geboren. De opvoeding thuis zal inderdaad meer immuun voor de verengelsing zijn, maar in het openbare leven verdwijnt het Nederlands heel gauw. Zeker als de universiteiten omgaan, en kinderen op de basisschool het Engels steeds vroeger leren. Vergeet ook niet de invloed van internet, TV, muziek etc.
Opvallend vind ik dat het wel min of meer faculteit gebonden lijkt te zijn. Op de medische faculteit hielden we zelfs vergaderingen met alleen maar Nederlanders in het Engels (ik ben daar overigens niet voor), maar ik merk dat het op de faculteit gedragswetenschappen veel Nederlandser aan toe gaat. Ben benieuwd hoe lang dat dan nog duurt.
@Miss,
GMW gaat inderdaad door voor de faculteit die het minst aan internationalisering doet:
http://www.uk.rug.nl/archief/jaargang36/23/08a.php
Van alle faculteiten gaat er relatief het kleinste aantal studenten van gedrags- en maatschappijwetenschappen naar het buitenland, en omdat het bij Erasmusstudenten vaak om uitwisselingsprogramma’s gaat, komt er ook relatief het kleinste contingent buitenlandse studenten een poos aanwippen bij GMW.
Ik ben het met je eens dat het Engels een steeds grotere plaats inneemt in ons land. Maar ik zou het als student niet fijn vinden om Engels te krijgen van docenten die er geen hout van kunnen. Dan zit je meer op hun fouten te letten dan op de inhoud van colleges. Tuurlijk moeten we toegankelijk zijn voor buitenlandse studenten, maar als er geen buitenlanders zijn kunnen we gewoon Nederlandse colleges volgen vind ik.