Op visite bij mijn overgrootvader Lindeman

Zonder ernaar te zoeken, vond ik een boedelinventaris van mijn overgrootvader Fokko Lindeman, timmerman te Finsterwolde. Het stuk stamt uit september 1891. Zijn eerste vrouw was een paar maanden eerder overleden, ruim een jaar later zou hij trouwen met zijn tweede vrouw, mijn overgrootmoeder.

Hij en zijn twee dochters woonden in een eigen huis op bijna 6 are beklemde grond, Finsterwolde sectie C 1186 – 1188. Ik moet nog uitzoeken waar dit vastgoed precies lag, maar het lijkt op Finsterwolderhamrik.

De huisindeling was:

• Voorkamer
• Keuken
• Kelder
• Achterhuis
• Timmerwinkel
• Zolder

In de voorkamer was veel zitgelegenheid, want er stonden maar liefst tien “sneden” stoelen en een “rieten leuningstoel”. In twee van die stoelen lag een stoelkussen voor een gerieflijker zit. In het midden van de ruimte stond een tafel met een lamp erboven. Langs de wanden onder meer een linnenkast en een commode, beide met ongespecificeerde ornamenten, de commode bovendien met een kastklok. Verder onder meer een turfvat, een kinderwagentje, een tinnen waterpot en een koperen ketel.

Er hingen géén schilderijen aan de muur, de kast-ornamenten vormden de enige opsmuk. Wel stonden er in een van de kasten twee karaffen met acht glaasjes, en daar lag ook het gewerkte goud en zilver van wijlen Lindemans vrouw, namelijk een gouden broche en twee dito oorknoppen, een zilveren reukdoosje – dat mijn grootmoeder nog wel eens geërfd kan hebben – en een “knipje” met een zilveren beugel. Ook aan zulke voorwerpen kon het oog zich laven.

De voorkamer zal wel pronk- en nette bezoekkamer geweest zijn, terwijl er in de keuken meer geleefd werd. Daar stonden bij de kookkachel vier stoelen om een tafel, terwijl er op een kastje een “wekkerklokje” stond. In dat kastje treffen we dan nog een koffiemolen, een blikken koffiepot en enig theegoed aan, naast een partij spek die op het respectabele bedrag van 28 gulden getaxeerd werd.

In de kelder en het achterhuis de voorraden en werkspullen van de ontbrekende vrouw des huizes. De voorraden in vaten en grof aardewerk. En verder het materiaal voor het doen van de was: akers, tobben, emmers en linnenrekken.

In de timmerwinkel (= werkplaats) een schaafbank, een draaistel en een slijpsteen,  dan allerlei ongespecificeerde gereedschappen, “een trappen” en acht kippen die gemiddeld een gulden waard bleken. Op de zolder boven de werkplaats lag de voorraad hout, maar ook een flinke partij klompen. Kennelijk was mijn overgrootvader tevens klompenmaker geweest.

Gezien de positie van het beddegoed, het huishoudelijke linnen en de kleren waren er op de zolder een paar slaapplaatsen afgetimmerd.

Wegens zijn timmerwerk had mijn overgrootvader nog ƒ 268,30 onder de mensen zitten. Op zijn spaarbankboekje van de (Nut?)spaarbank te Beerta stond “een kapitaal” van 750 gulden. Aan contanten was er 60 gulden in huis. Al met al leverden deze bedragen en de getaxeerde inboedel een begrote somma van ƒ 1749,05 op.

De totale schulden daartegenover bedroegen slechts ƒ 237,70. De grootste crediteur was Jan Poppes Hommes, de bekende anarchistische logementhouder bij wie Domela Nieuwenhuis nogal eens kwam spreken en logeren. Deze Hommes was ook actief als aannemer en houthandelaar. Van hem betrok Fokko Lindeman het meeste hout.

De op één na grootste schuld was die aan dokter Schönfeld, de huisarts, voor de geneeskundige behandeling van wijlen Lindemans vrouw. Die op haar graf een paal had staan, welke geleverd was door een zerkhouwer uit Winschoten.

—
Bron: RHC Groninger Archieven, toegang 110, notarissen te Finsterwolde (standplaats 36) inv. nr. 82, acte nr. 187 dd 29.9.1891 van notaris A.H. Koning.