Peizer hop
Geplaatst op: 7 april 2011 Hoort bij: Drenthe vrogger, Geschiedenis 5 reacties
“Nu nog twee vraagen Vriend ! en dan zal ik uw geduld niet meer vergen. Wordt de Hop in Drenthe alleen by u te Peise verbouwd, en is zy daar een voortbrengsel van belang?
Lukas. De eerste vraag moet ik met neen, de tweede met ja beantwoorden. Men vindt ze te Eelde, Eelderwolde, Paterwolde, Rhoden, Rhoderwolde, Foxwolde en Lieveren, doch voornaamlyk te Peise, alwaar zy een hoofdwerk, doch in de overige plaatsen, alle rondom ons gelegen, slegts een bywerk is. En of zy by ons een voortbrengsel van belang is, zult gy daar uit kunnen opmaaken, dat onze huurlieden gewoon zyn hunnen Eigenaaren niet eerder de huur te betaalen, dan, wanneer zy hunne Hop verkocht hebben, en, by een mis-gewas, hen geheel niet betaalen, zich daar mede verschoonende, dat het een ongunstig Hop-jaar geweest is.”
Bron: Weekblad voor den zoo genaamden gemeenen man, nr. 49 (1797), ‘Over de gedaante, aart en verbouwing der Drentsche hop’, pag. 394.
groninganus 
Volgens mij heb ik ooit ook iets over een hopakker in Zuidbroek gelezen. Oldersum aan de Eems had trouwens in de zestiende eeuw zeventiende eeuw een eigen hopmarkt. Omdat de waterkwaliteit hier relatief goed was, hadden zich hier veel brouwers gevestigd. Omstreeks 1575 werden 8 tot 9.000 ton bier naar Emden uitgevoerd, lees ik in mijn aantekeningen.
@Otto,
Hop werd rond 1600 inderdaad op veel meer plaatsen geteeld dan rond 1800 (zie Bieleman over landbouw in Drenthe). Door de opkomst van de koffie, thee en jenever in de tussentijd, werd er gaandeweg minder bier gedronken. De meer marginale teelt verdween, de gespecialiseerde dorpsgebieden bleven over.
Vergis je je wat betreft Zuidbroek overigens niet met een andere melding?:
http://gelkinghe.web-log.nl/gelkinghe/2009/10/hop-in-de-kist.html
In verband hiermee: verreweg de zwaarste en kwalitatief beste doodskist die Bert Tuin c.s. vorig jaar op het Martinikerkhof opgroeven, bevatte ook flink wat hop. Met de boedelinventaris van Zuidbroek erbij is de conclusie dat er een brouwer in die kist lag.
Proost. 😉
“Heele velden werden in Gelderland, Braband, Vlaanderen, en elders niet alleen daar mede beplant, maar het groeyd wel langs de velden, wallen, dyken en wegen in het wild.
(…)
De scheutjes die in ’t voorjaar uit komen, werden gekookt en als Salade genut; of sy werden by vleis of sonder deselvige gestooft, welke openen, en de scheur-buikigheden genesen: de brouwers doen het by het bier, om het kragtig te maken, lange te doen duuren, en ligtelyk aan het giften en werken te krygen: hierom kan men met het kooksel het brood doen rysen. Wanneer men op een hoppe-sak slaapt, werd men als dronken; daarom zyn de bieren die daar mede gebrouwen werden, mede hoofdig, alsoo sy een al te grooten beweginge in de hersen-vogten maken, welkers pypjes daar na verstoppende, hoofd-pyn baren.”
Uit: Blankaart, Stephaan (1698). Den Nederlandschen Herbarius. Amsterdam: Ten Hoorn. P. 373.
Zie ook:
http://gelkinghe.web-log.nl/gelkinghe/2009/10/feiten-over-hop.html