Jeugdherinneringen aan de hand van de krant

Dit Nieuwsblad-bericht dateert weliswaar van 1952 en daarmee van enkele jaren voor mijn geboorte, maar begin jaren zestig deden kinderen in Havelte dit nog steeds: eikels verzamelen voor boeren die zich toelegden op het vetmesten van varkens. Je kon er aardige bedragen mee verdienen.

Bij een ander artikel uit het Nieuwsblad, herkende ik een verhaal uit het ijzeren repertoire van mijn moeder. Het krantenbericht gaat over de inenting tegen kinderverlamming van maar liefst 6700 tweejarige Drentjes. Daar was ik een van. Volgens mijn moeder nam ik als angstige peuter, toen ik tegen de polio ingeënt zou worden, de benen en wel zodanig snel dat ze me pas na enkele honderden meters weer te pakken kreeg. Dat moet dan gebeurd zijn op 22 of 24 oktober 1957, de dagen dat in Havelte deze massa-vaccinatie plaatsvond. Uit de voorlichtende passages in het NvhN-stuk blijkt overigens dat een dergelijke inenting nog niet helemaal vanzelf sprak. Dit ondanks het feit dat een jaar eerder ruim duizend kinderen in Nederland het slachtoffer van polio waren geworden.

Een directe herinnering van mezelf betreft de nieuwe kleuterschool, de Hummelhof aan het Schukkingpad. Op 30 maart 1960 ging die school open. Ik zat in de tweede klas. Eerder was de  kleuterschool in het gebouw Eursinge bij Overcinge, waarvan ik me vooral herinner hoe de juf ons mee uit wandelen nam in de omringende Homan-bossen. In de herfst verzamelden we daar bladeren, kastanjes, eikels en paddestoelen voor kijkdozen. Andere jongens raapten beukenootjes  en aten die op (getsie). Op de dag van de kleuterschoolverhuizing werden we met zijn allen vanaf Eursinge op een versierde boerenwagen naar de Hummelhof middenin het dorp gebracht. We kregen een toneelvoorstelling te zien: Goudlokje en de drie beren. Wat een griezels die beren. Tot mijn grote opluchting liep het goed voor Goudlokje af. Ik was een beetje verkikkerd op haar geraakt.

Van 10 november 1964 is een bericht, dat de Landbouwschool schuin tegenover ons huis dichtging. Het was een kleine school, met maar twee of drie klaslokalen en er zullen vooral boerenzoons uit de directe omgeving heengegaan zijn.  De Duitsers hadden het gebouw er in de oorlog neergezet. Boven de ingang bevond zich een grote ronde luifel van beton, waar wel eens een voetbal op bleef liggen. Gelukkig kon men er gemakkelijk op klimmen, om die bal eraf te halen. Opzij van het gebouw was een soort van erker of etalage, waarin de leerlingen hun handvaardigheidsproducten uitstalden. Daar vergaapte ik me wel eens aan. Naderhand is het pand nog een poosje als buurthuis in gebruik geweest. Toen zat ik er zelf te beitelen, schaven en vijlen aan een ranke ooievaar van hout met de snavel omhoog. Die afbrak, toen ik het werkstuk uit mijn handen liet vallen. De lol ging meteen van die hele handenarbeid af.

Vooral de herinneringen aan de natuur zijn me dierbaar. Een eindje verder in onze straat stonden nog geen woningen, en had je houtwallen die helemaal met braamstruiken overdekt waren. Daar vingen we als kleuters meikevers, die we in een leeg luciferdoosje stopten. Van 1960 is een bericht, dat een vereniging ‘Mooi Havelte’ beleefd protesteerde tegen het slechten van zo’n wal en de kap van de eiken die erop stonden. Tegenwoordig heb je helemaal niet meer van zulke houtwallen in de dorpskern.

Aan het eind van ieder voorjaar zag het in de omgeving geel van de bloeiende brem. Als kleine jongens marcheerden we door een gigantische bremjungle aan de Kolonieweg, waar tegenwoordig een golfclub zit. Van het ene op het andere jaar was het afgelopen met dat gele oerwoud. De barre winter van 1963 maakte er een einde aan.