Maaier dou mie ’n kouke!

Naar aanleiding van het logje over het uithangbord van koekebakker De Haan in de A-straat, werd ik erop gewezen dat dit bord zich in de collectie van het Groninger Museum bevindt, en dat Egge Knol al eens over De Haan, diens bord en het rijmpje schreef in Stad & Lande 2007.2

Dat stuk had ik indertijd wel  vluchtig doorgenomen, maar het was in mijn geheugen als het ware overgeschreven door een amusante lezing die Egge later eens over Groninger koek hield.

Egge vergeeft me gelukkig mijn falende geheugen in deze, want van hem ontving ik inmiddels foto’s van dat uithangbord:

In mijn perceptie gaat Egge in genoemd artikel – ‘Groninger koek, iets aparts’ – wat minder diep in op de oorsprong van de Groninger koek, dan hij later bij die lezing zou doen. Het stuk is vooral inventariserend. Volgens het artikel was de latere Groninger koek anno 1766 nog een sukadekoek van Deventer deeg. In tegenstelling tot de Deventer koek, werd de latere Groninger echter met warm gronddeeg gemaakt.

De Haan zat aan de Astraat, waar nogal wat Friezen langskwamen, op weg van en naar de trekschuiten op het Hoendiep. Uit Egges artikel blijkt, dat er wel meer befaamde koekebakkers aan in- en uitvalswegen zaten, bijvoorbeeld hofleverancier Klaassens aan het stukje Herestraat tussen het Zuiderdiep en het Hereplein. A-straat en Herestraat waren voor 1874 poortstraten, en zulke vestigingsplaatsen doen denken aan het feit, dat in de 17e en 18e eeuw koekverkopers onder de poorten actief waren, die mogelijk de kiem van de Groninger koekfaam bij buitenstaanders hebben gelegd.

Egge vertelt in zijn stuk een paar prachtige anekdotes. Eentje geef ik graag door. Komt er in 1813 een woestuitziende Russische kozak op zijn onstuimige paardje voorrijden bij koekebakker Meijer, die enigszins beducht  voor plundering pal voor zijn winkeldeur heeft postgevat. Schreeuwt die kozak: Maaier dou mie ’n kouke! Bleek het een Groninger te zijn die in Rusland in het leger terechtgekomen was…