Veel prikkelende bijdragen in Historisch Jaarboek 2014

‘De geschiedenis is een discussie zonder eind’ zei de befaamde historicus Pieter Geyl ooit en dit jaar doet het Historisch Jaarboek Groningen alleszins recht aan die gevleugelde uitspraak, want over de meeste bijdragen zal het laatste woord nog niet gesproken zijn.

Bij de meest prikkelende artikelen blijken de Middeleeuwen goed vertegenwoordigd. Neem de kwestie van het eiland, waarover de Hunsingoërs en de Fivelingoërs vanaf 1231 twintig jaar lang oorlog voerden. Waar lag het? Was het Rottumeroog of een kweldereiland dichterbij de kust? Door de 14C -dateringsmethode toe te passen op aangetroffen schelpen, geven Harm Jan Streurman en Hans van der Plicht de discussie een nieuwe wending.

Een ander debat betreft de vraag wanneer het Aduarderdiep gegraven is: rond 1400, of toch een eeuw eerder? De hele vroege waterstaatsgeschiedenis van de regio hangt ervan af. Cruciaal is een oorkonde uit 1313. Jakob Loer biedt een nieuwe interpretatie.

Tegendraads is ook de bijdrage van scheidend hoofdredacteur Maarten Duijvendak. Veel Groningers menen dat hun provincie totaal geen garen spon bij de aardgaswinning. Maar is dat eigenlijk wel zo?

Verder vraagt Kees Kuiken zich af, hoe de Rijksuniversiteit Groningen de laatste honderd jaar omging met haar erfgoed, met name de Hortus. Hoe kan het dat universitaire botanische tuinen elders in Nederland konden overleven, terwijl die in Haren in 2001 failliet ging?

Benoît Mater bespreekt de vier tentoonstellingen, die Noord-Nederlandse en Duitse regionale musea organiseerden in het kader van ‘Land van Ontdekkingen. De Archeologie van het Friese kustgebied’. Geslaagd project, of blijft er nog iets te wensen over?

Minder polemisch, maar zeker niet minder lezenswaard zijn de artikelen van Foskea van der Ven en Martinus van Hoorn. Van der Ven gaat in op het Groningse ‘proefproces Duut’ over de uitleg van de Kultuurkamerverordening in de oorlog. Hoe interpreteerden onze rechtscolleges deze Duitse oekaze?

Van Hoorn schetst de geschiedenis van stichting Het Groninger Landschap gedurende de eerste halve eeuw van haar bestaan, waarbij hij onder meer de felle discussies over het buitendijkse Dollardkanaal in de jaren 70 behandelt.

Traditiegetrouw besluit het Jaarboek met twee vaste rubrieken: een over erfgoed en de ander over de belangrijkste historische literatuur die vorig jaar verscheen.