Stop tijdig!

Deze foto is als bladvuller te vinden in de jaargang 1966 van Kruisband, de schoolkrant van de Rijks HBS aan de Grote Kruisstraat in Groningen.

Het is najaar op de foto. Het waait en het regent en het asfalt glimt. Een brommer van het type buikschuiver – populair onder de zogenaamde nozems – houdt halt voor een lange zebra over een dubbele rijbaan die de helft van een stedelijke weg vormt. Mensen steken over. Op de andere helft van de weg staan auto’s uit de jaren zestig te wachten voor een stoplicht. Verderop zien we een man in een bushokje, een plein en nog heel wat verder weg staan lage flats.

Terwijl ik de foto bestudeer, rijst er twijfel of de foto wel in Groningen genomen is. De situatie komt me hier niet bekend voor. Maar is de foto dan wel gemaakt door een leerling van de Rijks HBS? De compositie en de focus op het licht komen ergens als professioneel over: een Cas Oorthuys of een Ed van der Elsken zouden zich niet voor deze plaat hebben geschaamd.

Bovendien bevatten de Kruisbanden uit de jaren 60 vrij weinig foto’s. De redactie plaatste wel eens beeldmateriaal van popsterren als Cuby en Ramses, maar dat betrof duidelijk gratis verkregen publiciteitsfoto’s die me bekend voorkwamen uit andere bron. Zèlf foto’s maken daarentegen, was nog vrij duur. In de Kruisband stond wel eens wat propaganda voor een fotocurusus, een enkele leraar zal fotograferen als hobby hebben gehad, maar bij leerlingen moest je zulke wat meer ambitieuze amateurfotografen met een lantaarntje zoeken. Als leerlingen überhaupt al foto’s maakten, waren dat vakantiekiekjes en geen foto’s met de kwaliteit van bovenstaande.

Deze overwegingen zorgen ervoor, dat ik toch maar even ga googelen op het onderschrift in de Kruisband, te weten: ‘Stop tijdig!’

En dan blijkt dat er onder die titel in 1966 een campagne van Veilig Verkeer Nederland was, om de veiligheid van zebrapaden te vergroten. In de jaren 60 democratiseerde het gebruik van motorvoertuigen als brommers, scooters en auto’s in rap tempo, wat in de steden, naast veel stank, veel ongelukken met voetgangers op zebrapaden ten gevolge had.

Het lijkt erop dat die campagne hielp, want getuige de kleine berichtjes in de krant verminderde het aantal ongelukken op zebra’s. Op basis van dezelfde berichtjes in ons huidig tijdsgewricht durf ik wel te beweren dat de laatste jaren het aantal ongevallen op zebra’s weer flink toeneemt. Eigenlijk is de tijd weer rijp voor zo’n campagne en deze plaat zou zo weer kunnen worden ingezet, alleen zou ik de brommer en de auto’s dan verruilen voor iets hedendaagsere exemplaren.